TÜRK CİRİT ATININ ANATOMİSİ, BESLENMESİ VE BAKIMI İLE BERABER TÜRKİYE’DE CİRİT ATI VE CİRİTÇİ YETİŞTİRME TEKNİKLERİ

Authors : Uğur Karcioğlu

Pages : 150-184

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2018-12-31

Article Type : Research

Abstract : At, Türklerin dünya medeniyetlerine hediye ettiği, yüzyıllarca toplum hayatının vazgeçilmezi olan temel bir değer olmuştur. At şüphesiz ki, ilk olarak Türkler tarafından ehlileştirilmiştir. Türklerin atı ehlileştirmeleri, belki de, medeniyet tarihinde tekerleğin icadı kadar önemli bir rol oynamıştır. At, tarih içerisinde Türk kültür hayatını kuşatıcı bir değer olarak karşımıza çıkmaktadır. Şu tanımlama, bu kuşatıcılığın sınırlarını ve yönlerini tam olarak çizebilmektedir: "At maddî ve askerî kudreti dışında edebiyatın, sanatın,  kültürün ve sporun da içerisinde bulunduğu için Türk milleti içerisinde önemli yer tutmuştur. Törenlerde, şölenlerde, sünnetlerde, düğünlerde, sportif aktivite ve efsanelerde etkisi görülen at, güzelliği, kuvveti, sürati, tahammülü ve insancıl hususiyetleriyle Türklerin gönüllerini fethetmiş bir varlıktır.” Atlı cirit oyununda atın gururla kasılması ve kuyruğunu dik tutması Türk insanını gururlandırır ve kahramanlık duygularını artırır. Bu nedenle at beslemenin ve cirit oynamanın Türk insanı üzerinde manevi etkileri vardır. Erzurum, Uşak, Erzincan, Bayburt, Manisa, Kars ve Denizli gibi illerimiz atlı cirit geleneğinin kuvvetli biçimde yaşatıldığı illerimizden birkaçıdır. Çalışmada, ata yadigârı olarak sahip çıkılan ve amatör bir ruhla gönüllü olarak sürdürülen atlı cirit kültürü, bu sporla uğraşanların bilgi ve tecrübelerine dayanılarak incelenmektedir. Cirit atlarının yetiştirilmesi, bakımı ve eğitimi üzerinde durularak, Türkiye’de atlı ciritle uğraşanların özellikleri tespit edilmeye çalışılmış ve iyi ciritçilerin taşıdığı nitelikler derlenmiştir. Ayrıca ciritçilerin sosyo -ekonomik durumları göz önüne alınarak tüm Türkiye’deki at ve cirit kültürü değerlendirilmektedir
Keywords : Türk, Kültür, At, Cirit, Ciritçi, Yetiştiricilik.