HÜSÜN VE KUBUH MESELESİNİN AHLÂK TEORİLERİNE TEMEL OLUŞTURMASI BAKIMINDAN ANALİZİ

Authors : Zübeyir Bulut

Pages : 634-654

Doi:10.18317/kader.01131

View : 15 | Download : 10

Publication Date : 2015-07-21

Article Type : Other

Abstract :Hüsün ve kubuh meselesi iyilik ve kötülüğün ilâhî sıfat ve fiillerle ilişkisi, yükümlülüğün kaynağı ve âlemde kötülüğün bulunup bulunmadığı bağlamında kelâmın temel problemlerinden biri olmuştur. Bu mesele daha sonra ahlâk ilminin de önemli konularından birisi haline gelmiştir. Hüsün ve kubuh tartışmalarının ahlâk teorilerinin gelişmesinde büyük katkısının olduğunu düşünüyoruz. Bu araştırmada meseleyi özellikle üç itikadî mezhep çerçevesinde incelemeye çalıştık. Mu’tezile, Eş’arîye ve Mâturîdîye mezheplerinin birbirleriyle ortak ve ayrı noktalarını tespit ettik. İki Sünni ekol olarak Eş’arîye ve Mâturîdîye’nin birbirine hangi noktalarda yaklaştıklarını ve hangi noktalarda uzaklaştıklarını irdeledik. Aklın şeylerde zati olarak bulunan iyilik veya kötülüğü bilip bilemeyeceğini her üç mezhep açısından ortaya koymaya çalıştık. Vahyin iyi ve kötüyü bildirme ve belirlemedeki konumunu inceledik. Ayrıca iyiyi yapma ve kötüden kaçınma konusundaki yükümlülüğün aklen mi, yoksa dinen mi zorunlu olduğunu üç mezhebe göre inceledik.                                                                             
Keywords : Hüsün, Kubuh, Yükümlülük, Ahlâk, Akıl, Vahiy