Мифологический нарратив в черкесской диаспоре: сохранность, семантико-прагматический аспект

Authors : Madina Pashtova

Pages : 159-181

Doi:10.21488/jocas.70023

View : 15 | Download : 10

Publication Date : 2015-09-19

Article Type : Research

Abstract :Mitolojik anlatılar, bilindiği gibi, etnik kültürel hafızayla derin bağı olan metinlerdir. Aynı zamanda, dünya dinlerinin etkisi altında Hıristiyanlık ve İslam öncesi arkaik inançlar yavaş yavaş pasif hafızaya itilirler. Epik mitoloji metinleri Çerkes diasporasının folklor alanında sözlü metinlerin nispeten küçük bir bölümünü oluştururlar. Bunun nedeni Nart epik geleneğinin genel olarak sönümlenmesi, profesyonel anlatıcıların sayısının azalması olarak gösterilir, ki bu tarihi vatanda, Kafkasya’da da öyledir. Çerkes diasporasının folklor repertuvarında, yerel geleneklerin farklılığına da bağlı olarak, güncel mitolojinin sözlü metinleri çok daha önemli yer tutar. Bunlar, mitolojik varlıklar (iblisler, ruhlar) hakkındaki öyküler, ritüel-mitolojik öğütler ve tabulardır.  Yazar kendi alan çalışmalarına dayanarak Türkiye Çerkes diasporasının folklorunda mitolojik anlatıların korunabilirlik sorunlarını, varoluş biçimlerini ve üstdil özelliklerini inceliyor. Uzunyayla bölgesinin kültürel geleneğinde varlığını sürdüren metinler, sabit şeması Kafkasyalı araştırmacılar tarafından çizilen "ortak Çerkes” geleneğine göre analiz ediliyor.  Makalede metodolojik tasvir ilkeleri ve güncel mitolojik kişiliklerin eşleştirilmesi üzerinde duruluyor, sözlü mitolojik öykülerin sembolik ve sosyal-faydacı işlevlerinin analizi yapılıyor.
Keywords : Çerkes, diaspora, anlatı, anlambilim, mitoloji