50+ Nüfusun Gönüllülüğe Katılımı ve Gönüllülük Motivasyonları: Avrupa Örneği

Authors : Ferhan Saniye Palaz

Pages : 163-182

Doi:10.26650/JECS2020-803795

View : 20 | Download : 8

Publication Date : 2021-12-29

Article Type : Research

Abstract :Yaşlı nüfus oranı artmaktadır ve uzayan ömürlerde sağlıklı yılların aktif yaşlanma pratikleriyle desteklenmesi önem kazanmaktadır. Gönüllülük; sosyal hayata dahil olmaya, topluma katkı sağlamaya ve serbest zamanın kişisel ilgilere uygun olarak değerlendirilmesine imkan tanımaktadır. Bu makalenin amacı 50 yaş ve üzeri nüfusun gönüllülüğe katılımını ve gönüllülük motivasyonlarını değerlendirmektir. Bu nüfus grubunun gönüllülük eğilimlerini ele alan araştırmalar olsa da, gönüllülük motivasyonları üzerine yapılmış çalışma sayısı yetersizdir. Araştırmada sosyo-demografik özelliklerle 1) gönüllülük ve 2) gönüllülük motivasyonları arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma tarama modelinde olup nicel veri analizi yapılmıştır. Veri kaynağı SHARE araştırmasının birinci dalgasıdır. Örneklemde 11 ülke (n=26931) vardır. Değişkenlerin özelliklerine uygun olarak ki-kare testi, Cochran-Armitage trend testi ve kuadratik regresyon analizi uygulanmıştır. Sonuçlara göre örneklemin %12,5’i gönüllülüğe katılmaktadır. Yaşla birlikte gönüllülük önce artmakta, 75+ yaş grubu itibariyle azalmaktadır. Ülkeler arasında kısmen refah rejimiyle açıklanabilecek farklılıklar vardır. Eşi olanlar, erkekler, algılanan sağlık durumu ve ekonomik durumu iyi olanlar gönüllüğe daha çok katılmaktadır. Eğitim düzeyi yükseldikçe gönüllülük artmaktadır. Gönüllülük motivasyonları arasında faydalı bir şeye katkı sağlama amacı, gönüllülükten keyif alınması, kendilerine ihtiyaç duyulması ve insanlarla tanışmak öne çıkmaktadır.
Keywords : Aktif yaşlanma, gönüllülük, gönüllülük motivasyonları, yetişkin gönüllüler, Survey of Health, Ageing and Retirement in Europe (SHARE)