1915 Çanakkale Savaşında Şehit Düşen Tıbbiye Sınıfı Miti

Authors : Fatma Özlen

Pages : 611-625

Doi:10.26650/oba.1269408

View : 134 | Download : 115

Publication Date : 2023-07-06

Article Type : Research Article

Abstract :Birinci Dünya Savaşında çok sayıda cephede savaşan Osmanlı İmparatorluğu’nda genç nüfus azalmış ve bütün gençler gibi üniversite öğrencileri de silahaltına alınmıştı. Cephelerde hayatını kaybeden öğrencilerin sayısı ve okullara göre dağılımları kesin olarak bilinmemektedir. Diğer taraftan, ağır kayıpların yaşandığı Çanakkale Savaşlarına gönüllü gittiği ve şehit olduğu ifade edilen lise ve üniversite öğrencilerine dair anlatılar sözel gelenekte zaman içinde mite dönüşebilmektedir. 18 ve 19 Mayıs 1915 harekâtında Çanakkale cephesinde şehit olan tıp öğrencilerine dair bir anlatıda, o sırada birinci sınıfta olan gönüllü öğrencilerin tümünün şehit olduğu ve bu nedenle Tıbbiye’nin 1921 yılında hiç mezun vermediği bildirilmektedir. 1915 yılında Çanakkale Savaşı’na katılan Darülfünun’un Tıbbiye öğrencilerini araştıran bu çalışma, İstanbul Üniversitesi, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Başkanlığı, Millî Savunma Bakanlığı ve T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivlerinde gerçekleştirilmiştir. Çanakkale Savaşı’nda sekiz doktorun öldüğü belirlenmiş, ancak şehit olan Tıbbiye öğrencilerine dair herhangi bir kayıt bulunamamıştır. 1915 yılında Tıbbiye’nin bir yıl kapalı kaldığı, öğrencilerin ordu hizmetine alındığı için mezun vermediği saptanmış; Darülfünun Tıbbiyesi’nin askeri ve sivil bölümlerinden 1921 yılında mezun verildiği belgelenmiştir. Tıbbiye’de öğrenci mezuniyeti yapılamayan yılın 1921 değil, 1915 olduğu sonucuna varılmıştır.
Keywords : Birinci Dünya Savaşı, Çanakkale Savaşları, Darülfünun, Tıbbiye, Gelibolu Cephesi