Tanıdık Bir Hikâye: Müessesat-ı Hayriye-i Sıhhiye Müdiriyeti / Direction Générale de l’Assistance Publique de Constantinople (1909-1912)

Authors : Cem Hakan Başaran

Pages : 429-568

Doi:10.26650/oba.1265712

View : 29 | Download : 54

Publication Date : 2023-07-06

Article Type : Research Article

Abstract :İkinci Meşrutiyet’ten sonra, mevcut sağlık kurumlarının fiziki ve idari sorunlarını düzeltmek, yeni hastaneler ve hayır kurumları açmak için İstanbul’da kurulan Müessesat-ı Hayriye-i Sıhhiye Müdiriyeti, 1909-1912 yılları arasında faaliyette bulunmuştur. Müdür Dr. Muhittin Nuri ve Müfettiş Dr. Ahmed Nureddin Beyler belediyeleri ve sağlık kurumlarını teftiş etmek için Avrupa’ya gönderilmişler ve hazırladıkları raporlar çerçevesinde oluşturulan bir program ile müdürlük kurulmuştur. Kuruluşundan kapandığı tarihe kadar mali problemler ve bütçe kısıtlamaları ile hareket etmek durumunda kalan müdürlük, mevcut kurumları modernleştirmek ve yeni kurumlar açmak için çalışmıştır. İdare heyeti, nizamname çalışmaları sürerken, yönetimindeki hastanelere hekim atama hususunda Meclis-i Umur-ı Tıbbiye-i Mülkiye ve Sıhhiye-i Umumiye ile sorunlar yaşamıştır. Kolera salgını nedeniyle bütçesinin büyük bir bölümünü salgınla mücadeleye ayırmak durumunda kalan müdürlük, söz verilen bütçenin tahsis edilmemesi ve Haseki Mecanin Müşahedehanesi’nin açılması ile ekonomik krize girmiştir. Müdür Dr. Muhittin Nuri Bey, Haziran 1912’de yolsuzluk ve başka şeylerle suçlanarak görevinden uzaklaştırılmış ve müdürlük, Ekim 1912’de, Belediye Başkanı Dr. Cemil Topuzlu’nun başkanlığında toplanan Cemiyet-i Umumiye-i Belediye toplantısında kapatılmıştır.
Keywords : Müessesat-ı Hayriye-i Sıhhiye Müdiriyeti, II. Meşrutiyet, Yolsuzluk, Tıp Tarihi, Kolera, Frengi