Gazette des Hôpitaux Civils et Militaires de l'Empire Ottoman / Ceride-i Emâkinü’s-Sıhha [1887-1897]: Yeni Bulunan Sayılar ve Yeniden Değerlendirme

Authors : Cem Hakan Başaran

Pages : 67-103

Doi:10.26650/oba.1126586

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2023-01-06

Article Type : Research

Abstract :Ceride-i Emâkinü’s-Sıhha, Sultan II. Abdülhamid’in (salt. 1876-1909) özel hekimi olan Mavroyeni Paşa tarafından 1887-1897 tarihleri arasında yayımlanmıştır. Dergi, 2002 yılında Feza Günergun tarafından incelenmiştir. Bu makale ise Fransa’da yeni erişime açılan koleksiyon [BIU Santé, Paris] ve Osmanlı Arşivi belgeleri ışığında Günergun’un makalesine bir zeyl olarak kaleme alınmıştır. Derginin henüz bulunamayan sayıları vardır. Ceride-i Emâkinü’s-Sıhha, Dr. David Pardo’nun yazdığı yazılar nedeniyle sansüre uğramış ve tahsisatının kesilmesiyle kapanmıştır. Dergi sansüre uğradıktan sonra İmparatorluk Tıp Cemiyeti’nin (Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane, İstanbul) resmi yayın organı olan Gazette médicale d’Orient’un bir kopyası olarak yayın hayatını sürdürmüştür. Türkiye’de iki dilli (Fransızca ve Türkçe) yayımlanan bu ilk tıp dergisinin özgünlüğü sansüre uğradıktan sonra kaybolmuş ve Mavroyeni Paşa’nın sürekli çabalarına rağmen eski günlerine geri dönememiştir.
Keywords : Tıp tarihi, Mavroyeni Paşa, Ceride-i Emâkinü’s-Sıhha, tıbbi süreli yayın, sansür, Türkiye’de Frankofon literatür