Osmanlı denizcileri ve serko haritası (quartier de réduction)

Authors : Gaye Danişan Polat

Pages : 1-25

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2016-12-01

Article Type : Research

Abstract :Avrupalı denizciler, on yedinci yüzyıldan önce seyir sırasında yapmak zorunda kaldıkları matematiksel hesapları azaltmak amacıyla quadratum nauticum veya organum directorium gibi abaküs/hesap cetvelleri kullanmışlardır. On yedinci yüzyıldan itibaren gelişen bu aletler yerlerini Gunter skalası , trigonometrik cetvel ve sinüs kuadrantı gibi aletlere bırakmıştır. Fransız denizciler arasında yaygın kullanılan quartier de réduction da bu tarz bir alettir. Bu alet, bir geminin çıkış noktasından varış noktasına gelinceye kadar takip etmesi gereken rotanın coğrafi koordinatlarını ve yönünü bulmak için kullanılan çok basit ama bir o kadar da doğru sonuç veren bir hesap aletidir. On sekizinci yüzyıldan itibaren Osmanlıların denizcilik alanında modernleşme hareketlerinin bir parçası olarak Avrupa’dan yapılan çevirilerle denizcilik alanında Osmanlıca eserler oluşmaya başlamıştır. Q uartier de réduction aleti, bu Osmanlıca denizcilik literatürüne serko haritası ve sârko karta adlarıyla girmiştir. Bu çalışmanın giriş bölümünde, on yedinci yüzyıla kadar denizcilikte kullanılan bazı hesap aletleri ele alındıktan sonra, quartier de réduction aletinin yapısı, kullanımı, yayılışı hakkında bilgi verilecek ve Osmanlı denizciliğindeki yeri incelenecektir.
Keywords : Seyir aletleri, Osmanlı denizciliği, serko haritası, sârko karta, quartier de réduction, 18.-19. yüzyıllar