Die Natur des den Auftragsvertrag Einseitig Beendigenden Rechts und die Frage Nach Dessen Anwendung auf die Innominatverträge

Authors : Ipek Betül Aldemir Toprak

Pages : 1-36

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research

Abstract :Hukukumuzda vekilin, vekâlet verenin bir işini görmeyi veya işlemini yapmayı üstlendiği sözleşme ilişkileri, vekâlet sözleşmesi olarak adlandırılmaktadır (TBK m. 502). Vekâlet sözleşmesinin tanımı, kapsamı, tarafların borçları ve sona ermesi kanunumuzda açıkça düzenlenmektedir. Vekâlet sözleşmesinde kanun koyucu taraflara sözleşmeyi tek taraflı irade beyanıyla sebep göstermeksizin sona erdirme hakkı tanımaktadır (TBK m. 512). Söz konusu bu hüküm, gerek Türk Borçlar Kanunu’nun gerekse de vekâlet sözleşmesinin en bilindik ve problemli hükümlerindendir. Türk ve İsviçre hukukunda, doktrinde ve mahkeme kararlarında, bu hükme ilişkin birçok tartışma bulunmaktadır. Bu tartışmalar tek taraflı sona erdirme hakkının emredici veya düzenleyici nitelikte olup olmadığına ve bu hakkın kapsamına ilişkindir. Zamanla kanunda yer alan sözleşmeler değişen ihtiyaçları karşılamakta yetersiz kalmaktadır. Bunun bir sonucu olarak da taraflar, ihtiyaç duydukları hukuki ilişkileri sözleşme özgürlüğü kapsamında isimsiz sözleşmeler yaparak sağlamaktadırlar. Vekâlet sözleşmesi torba bir iş görme sözleşmesidir (TBK m. 502/2). Bu sebeple, vekâlet sözleşmesine ilişkin hükümlerin, niteliklerine uygun düştüğü ölçüde, isimsiz iş görme sözleşmelerine de uygulanacağı ifade edilmektedir (TBK m. 502/2). Bu çalışmada ise vekâlet sözleşmesine özgü sona erme sebebi olan tek taraflı sona erdirme hakkının hukukî niteliği ve isimsiz sözleşmelere uygulanıp uygulanmayacağı belirlenmeye çalışılmıştır.
Keywords : Tek Taraflı Sona Erdirme Hakkı, Vekâlet Sözleşmesi, İsimsiz Sözleşme, Emredici Nitelik, Düzenleyici Nitelik