Bosna’da Bir İlim ve Aksiyon Geleneği: Derviş Spahiç Efendi; Hayatı, Medresesi, Öğrencileri ve Eserleri

Authors : Merzuk Grabus

Pages : 64-88

View : 25 | Download : 9

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research

Abstract :Derviş Spahiç Efendi 1893 yılında Bosna Hersek’in Zenica şehrine bağlı Pojske köyünde dünyaya gelmiştir. İlk eğitimini kendi köyünde almıştır. Daha sonra vezirler şehri Travnik’te Elçi İbrahim Paşa Medrese’si’nden mezun olmuştur. Elçi İbrahim Paşa Medresesi 1706 yılında kurulan tarihî bir Osmanlı müessesesidir. Derviş Spahiç Efendi burada okurken Muhammed Hazım Korkut ve Muhammed Asım Korkut hocalardan istifade etmiştir. 1928 yılında icazetnamesini alan Spahiç Travnik’te imamlık, mekteb-i ibtidaiye’de muallimlik ve medresede müderrislik görevlerinde bulunmuştur. 1933 yılında ilk mektep mezunu olmayanların medresede okumasını engelleyen reformu benimsemeyen Derviş Spahiç Efendi Travnik’teki görevlerini terk etmiştir. 1934 yılında köyü Pojske’de medrese kurmuştur. Bu medresede eğitim-öğretim metodu olarak klasik usulleri takip etmiştir. Medresenin tek müderrisi Derviş Spahiç Efendi, başta Zenica ve Travnik olmak üzere civar vilayetlerden buraya okumak üzere gelen talebeleri yetiştirmiştir. Medrese, Yugoslavya’nın Komünist idaresi tarafından kapatılıncaya kadar on iki sene hizmet vermiştir. 25 Şubat 1947 tarihinde medresenin kapatılmasıyla müderris Derviş Spahiç Efendi hapse atılmış ve hayatının altı senesini mahkûm olarak geçirmiştir. Hapisten çıktıktan sonra Derviş Spahiç Efendi imamlara periyodik olarak seminerler vermiş ve eski talebelerinin imamlık yaptıkları yerlerde seyyar-vaiz olarak görev yapmıştır. Ahir ömründe beş tane eser telif eden Spahiç 20 Mart 1978 yılında vefat etmiştir.
Keywords : Derviş Spahiç Efendi, İslâm, Medrese, Talebe, Eser, Zenica, Travnik