İbn Tabâtabâ'nın İlim Dünyasındaki Yeri

Authors : Ayşe Kutlu

Pages : 114-133

View : 20 | Download : 13

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research

Abstract :Ebü’l-Hasan İbn Tabâtabâ el-Alevî (322/934), Abbasilerin ikinci döneminde yaşamıştır. Bu dönem, tarihte kültürel ve ilmî açıdan hareketli bir dönem olmuş, her alanda çok değerli eserler ortaya konulmuştur. İbn Tabâtabâ öğrenimini doğup büyüdüğü yer olan İsfahan’da tamamlamış ve Arap Dili alanında önemli eserler ortaya koymuştur. Kaynaklarda İbn Tabataba’ya nisbet edilen sekiz eser ismi geçmektedir. Günümüze ulaşan en önemli eseri ‘İyârü’ş-şi‘r’dir. Bu eserini, şiir sanatını edebî ölçütlere göre açıklamak için kaleme almıştır. Sade bir üslupla ders kitabı formatında öz bilgiler vermiştir. İyârü’ş-şi‘r’i değerli yapan bir yönü de edebî tenkitin farklı konularında kısa açıklamalarda bulunmuş olmasıdır. Kendisi de bir şair olan İbn Tabâtabâ’nın şiirlere ilişkin yorumları kendisinden sonraki âlimler tarafından benimsenmiş ve benzer açıklamalarda bulunulmuştur. Sonraki dönemlerde kaleme alınan pek çok eserde İbn Tabâtabâ’nın ismine veya ismi zikredilmeksizin fikrine rastlamak mümkündür. Bu çalışmada ilk olarak İbn Tabâtabâ’nın hayatı ve eserleri tabakat kitaplarındaki bilgiler ışığında verilecektir. Daha sonra ise İbn Tabâtabâ’nın çağdaşı ve sonraki dönem âlimlerinin eserlerinden hareketle kendisinin ilim dünyasına yapmış olduğu katkılar incelenecektir.
Keywords : Arap Dili ve Belagatı, İBN TABÂTABÂ, ‘İyârü’ş-şi‘r, Edebî Tenkit, Şiir Tenkiti, Belagat