İletişim Araçları, Siyaset ve Toplumsal Değişim: Harol A. Innis’in Teorik Mirası Üzerinden Bir İnceleme

Authors : Mehmet Sebih Oruç

Pages : 1-29

View : 23 | Download : 13

Publication Date : 2021-03-07

Article Type : Research

Abstract :Günümüzde hayatın her alanında varlığını hissettiren iletişim teknolojilerinin sadece iletişimi sağlayan "basit” aletler olmadığı, bu aletlerin sosyal, politik ve kültürel alanlardaki insan faaliyetleri üzerinde önemli etkilerinin olduğu fikri gün geçtikçe kabul görmektedir. İletişim araçlarının bu yönü üzerinde ilk ve özgün çalışmaları yapan isimlerin başında Harold A. Innis gelmektedir ancak onun teorisini ele almaya hasredilmiş akademik bir çalışma Türkçede bulunmamaktadır. Innis, iletişim araçlarını, zaman ve mekânla ilişkileri temelinde ele almış, zamanı ve mekânı aşan şeklinde ikiye ayırdığı bu araçların tarih boyunca medeniyetler açısından ne ifade ettiğini, onları nasıl etkilediğini incelemiştir. Innis’e göre iletişim araçları birçok bilişsel ve toplumsal etkiye sahiptir ve medeniyet tarihi ancak bu etkiler hesaba katıldığında anlaşılabilecektir. Bu makalede; Innis’in iletişim araçları ve toplumsal değişim hakkındaki teorisi, nitel tarihsel bir yaklaşımla incelenmekte ve tartışılmaktadır. Innis’in düşünceleri kendi bütünlüğü içerisinde -diğer düşünürlerle etkileşimi göz önünde bulundurularak- ele alınmakta ve tarihsel süreç içerisinde genelde teknolojinin, özelde iletişim araçlarının toplumsal değişim üzerindeki etkilerine güncel ve tarihsel örnekler de verilerek odaklanılmaktadır. Makalede, iletişim araçlarının günümüze yaklaştıkça zaman ve mekânı birlikte aşan bir hüviyete büründüğünü ve etkilerinin de buna paralel olarak çeşitlendiği ayrıca bu etkilerin bütün boyutlarıyla değerlendirilebilmesi için uzun süreli saha çalışmalarına ihtiyaç duyulduğu iddia edilmektedir.
Keywords : Harold Innis, iletişim araçları, toplumsal değişim, teknoloji.