Eşitsizlikle Mücadelede Başka Bir Yol Mümkün (mü?): Brezilya’daki "Topraksızlar" Deneyimini Anlamak

Authors : Süleyman Güder

Pages : 471-504

View : 18 | Download : 12

Publication Date : 2020-12-15

Article Type : Research

Abstract :Dünyanın farklı bölgeleri gibi Latin Amerika’da toplumsal hareketler çok farklı yöntemler benimsemiştir. Kültürel, dinî, siyasi ve toplumsal normlar/motivasyonlar farklılık gösterdiği için eşitsizlikle mücadele yöntemi de farklılıklar içermektedir. Her ne kadar mücadeleleri, yöntemleri, talepleri, doğmuş oldukları şartlar farklı olsa da son kertede söz konusu hareketlerin paylaştığı ortak noktanın "kapitalizmle mücadele ve emperyalizme muhalefet” olduğunu söylemek mümkündür. Kıtadaki hiçbir toplumsal hareket, izledikleri yöntem ve kamuoyundaki tepkileri açısından Brezilya’daki Topraksız Kır İşçileri Hareketi (MST) kadar dikkatleri üzerine çekmeyi başaramamıştır. Brezilya ve Latin Amerika’daki en iyi örgütlenmiş, etki gücü yüksek ve en aktif olan bu örgütün yöntem, içerik ve yayılım açısından benzeri olmayan ve eşitsizlikle mücadelede en başarılı örgütlerin başında yer alması, hareketin ideolojik formasyonu ve örgütsel yapısının çok güçlü olmasından kaynaklanmaktadır. Bu makale, özü itibarıyla eşitsizlikle mücadelede daha önce hiç denenmemiş bir yöntemi benimseyen ve oldukça da başarılı sonuçlar elde eden aynı zamanda Topraksızlar hareketi olarak bilinen MST’yi konu edinmiştir. Çalışma, örgütün eşitsizlikle mücadelede temayüz ettiği çalışma sistematiği, başarılı olmasını sağlayan unsurların incelenmesi dışında eylemlerini (işgalleri) hangi felsefi ve ideolojik kökene dayandırdığı ve nasıl meşrulaştırıldığını incelemeyi amaçlamıştır. Makale, üç temel iddia üzerine kurulmuştur. Öncelikle hareketin farklı birçok hususiyetleri dışında diğer toplumsal hareketlerden ayrıştığı en önemli nokta, ekonomik ve toplumsal ilişkileri dönüştürmeyi amaçlanması dışında "yeni bir insan” yaratma misyonu üstlenmiş olmasıdır. İkinci olarak MST’nin başarılı olmasının en önemli nedeni, onun ademimerkeziyetçi yapısından ve işgale katılanların inisiyatif alabilmelerinden ileri gelmektedir. Son olarak hareketin eşitsizlikle mücadelesinde sonuç almadaki en güçlü motivasyonu "fiilî durum” yaratmış olması ve "geniş kitlelerin örgütlenmiş” olmasıdır.
Keywords : Eşitsizlik, neo-liberalizm, MST, toprak işgali, toplumsal hareketler, Latin Amerika.