Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Statünün Akademik Başarıya Etkisi PISA 2015 ve TEOG 2017 Sonuçlarının Karşılaştırması

Authors : Zeliha Karaağaç Cingöz, Bekir S. Gür

Pages : 247-288

View : 15 | Download : 6

Publication Date : 2020-12-15

Article Type : Research

Abstract :Bu araştırmanın amacı; ekonomik, sosyal ve kültürel statü (ESKS) özelliklerinin öğrencilerin ortaöğretime yerleştirme sistemi için temel alınan merkezî sınav (TEOG) puanları üzerindeki etkilerini incelemektir. Araştırma, Ankara örneklemi üzerinden yapılmıştır. Evrendeki çeşitliliği yansıtması bakımından tabakalı örnekleme yöntemi tercih edilmiştir. Örnekleme dâhil olan okulların ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinden ekonomik, sosyal ve kültürel statü özelliklerine ilişkin bilgi toplanmıştır. Elde edilen veriler üzerinden öğrenciler için bir ESKS indeksi hesaplanmıştır. Daha sonra öğrencilerin TEOG puanları, ESKS indeks değerleri ve okulun özellikleri ilişkilendirilerek analizler yapılmıştır. Araştırma sonucunda; öğrencilerin akademik başarı göstergeleri ile ekonomik, sosyal ve kültürel statü indeksleri arasında karşılıklı ve güçlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. ESKS’nin öğrencilerin TEOG puanlarına olan etkisi incelendiğinde (Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı) PISA araştırmalarında ortaya konan etki oranından çok daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma bulguları; ekonomik, sosyal ve kültürel özelliklerin eğitim başarısına etki ederek ortaöğretime geçiş sistemi özelinde avantajlı ve dezavantajlı kesimler için yeniden üretim teorisini desteklediğini göstermektedir. Bu araştırma ile Türkiye’de eğitim sisteminin PISA Araştırmasının ortaya koyduğu görünümden daha az eşitlikçi çalıştığı sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak tüm sosyoekonomik statü düzeylerinden gelen öğrenciler için eşit başarı ve fırsat imkânı sağlayan eşitlikçi eğitim politikaları tartışılmış ve öncelik verilmesi gereken sosyal politikalar vurgulanmıştır.
Keywords : Eğitimsel eşitsizlik, akademik seçicilik, ortaöğretime geçiş, eşitsizliğin yeniden üretimi, sosyal sınıf.