Özel Sektörde Çalışan Yönetici Kadınların Annelik Anlatıları: Deneyimler, Beklentiler ve Annelik İdeolojileri

Authors : Meral Timurturkan

Pages : 107-143

View : 25 | Download : 12

Publication Date : 2020-03-15

Article Type : Research

Abstract :Değişen sosyal yapılarla birlikte toplumsal cinsiyet rol ve kalıplarında, ebeveynlik ilişkilerinde değişim yaşanmakta, kadınlar ve annelik rolleri açısından olduğu kadar erkeklik ve babalık rolleri anlamında da çarpıcı dönüşümlere neden olmaktadır. Bu yaşanan dönüşümlerden biri de kadınların tam zamanlı işgücüne katılması ve önemli pozisyonlarda çalışmasıdır. Her ne kadar ev içi rollerde ve çocuğa ilişkin sorumluluk paylaşımında dikkate değer bir değişim yaşansa da, dönüşümün beklenilen düzeyde gerçekleşmediği, çalışan annelerin iş yaşamlarını ve ev içi sorumluluklarını dengelemek için daha fazla yükün altına girmek zorunda kaldıkları tartışılmaktadır. Bu sürece egemen annelik ideolojileri olan "yoğun”, "iyi”, "mükemmel” ve "ideal” annelik ideolojilerinin eklemlenmesi ile birlikte çalışan aynı zamanda çocuğun istek ve sorumluklarını aksatmayan bir annelik biçimi yaratılmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda söz konusu çalışma profesyonel iş yaşamında kadın ve anne olarak bulunmanın toplumsal anlamlarına odaklanmaktadır. Bu çerçevede çalışmanın amacı, yaşanan dönüşümü annelerin deneyimlerinden hareketle ve kendi söylemlerinden ve tanımlamalarından yola çıkarak tartışmaya açmaktır. Çalışma Antalya ilinde beş yıldızlı otellerde çalışan orta ve üst düzey yönetici ve aynı zamanda anne olan kadınlarla yapılan yüz yüze derinlemesine görüşmelerin verilerinin tartışılmasına dayanmaktadır. Derinlemesine görüşmelerden hareketle; kadınların çalışma yaşamını, ev içi rollerini ve özellikle de annelik rollerini dengeleme çabaları onlar üzerinde bir baskı yarattığı görülmektedir. Bu durum çalışma saatlerinin dışında kalan vaktin ev içi sorumluklara veya çocuğun bakımına ayırılmasına neden olmakta ve kadınların sosyal hayatı üzerinde bir kısıtlamaya yol açmaktadır. İdeal anneliğin ölçütünü belirleyen egemen annelik ideolojileri de kadınlar üzerinde gerilime yol açmakta, yetersizlik duygusu, vicdan yapma, daha iyi olma çabası, sosyal aktivitelerden geri çekilme bu gerilimlerden bazılarıdır.
Keywords : Annelik, yoğun annelik, toplumsal cinsiyet, çalışma yaşamı