A Critique of Western Modernity and the Narrative about Turkey as "Model State"

Authors : Berdal Aral

Pages : 1-18

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2018-06-01

Article Type : Research

Abstract :Türkiye uzun bir süredir laik modernleşmesi, demokrasi düzeyi ve ekonomik kalkınmışlık düzeyi itibariyle Batılı çevrelerce İslam dünyası için bir "model ülke” olarak lanse edilmiştir. Türkiye’nin bir "model ülke” olarak kavramsallaştırılması bağlamında birbiriyle bağlantılı olan üç meselenin genellikle göz ardı edildiği ya da hafife alındığı gözlenmektedir. Bu konudaki literatüre belli bir derinlik katmak amacıyla, bu çalışmada, aynı zamanda ortaya konan argümana da işaret eden şu sorulara ışık tutulmaya çalışılacaktır: Birincisi, Türk modeli ne ölçüde Batılı laik modernitenin etkisi altındadır? İkincisi, "Türk modeli”ne yapılan vurgu, büyük ölçüde emperyalizmin mührünü taşıyan ve "azgelişmiş”/ "gayrı medeni” Araplar’a ya da Müslümanlar’a ilişkin oryantalist anlatıya yaslanan Batı ile Diğerleri arasındaki söylemsel asimetrinin bir uzantısı mıdır? Üçüncüsü, bir model ülke olarak Türkiye’ye ilişkin literatürün, nispeten daha az ideolojik bir içeriği sahip olan ve daha ikna edici görünen, bir ülkenin iktisadî, sosyal ve siyasî performansını esas alan "örnek ülke” benzeri yeni bir kavramı esas alması daha isabetli olmaz mı? Bu son durumda, Malezya ve Endonezya gibi devlet-aktörler, Türkiye’yle birlikte örnek ülkeler olarak temayüz edebileceklerdir.
Keywords : Model ülke, modernleşme teorisi, Türk modernleşmesi, laiklik, Avrupa-merkezcilik, Oryantalizm, örnek ülke.