Kentsel Konut Sunumunda Giderek Unutulan Bir Organizasyon: Konut Yapı Kooperatifleri

Authors : Hülya Koç

Pages : 2002-2026

Doi:10.31198/idealkent.1117042

View : 25 | Download : 20

Publication Date : 2022-11-14

Article Type : Other

Abstract :Bir ülkede kentsel konut sunum biçimleri ülkenin kentleşme hızı, arsa değerlerindeki değişme, konut finansmanı sağlayan kuruluşlar, konut üreten girişimcilerin özellikleri, yasal düzenlemeler, teknolojik gelişmeler gibi faktörlere bağlı olarak oluşmaktadır. Bu faktörlerin zaman içinde değişmesi durumunda da yeni konut sunum biçimleri ortaya çıkmakta veya var olan konut sunum biçimlerinin konut üretimindeki payı değişmektedir. Konut yapı kooperatifleri yoluyla konut sunumu da Türkiye’de 1930’larda ortaya çıkmıştır. Kooperatifler, 1960-1970’lerde Sosyal Güvenlik Kuruluşlarının kredi desteği ile uygulamalarını sürdürmüşlerdir. Konut kooperatifleri Türkiye’de Toplu Konut Yasaları ve Toplu Konut Fonu desteğinde 1980’lerin ikinci yarısında etkinliklerini artırmışlardır. Bu etkinlik, ruhsatlı konut sunumu içindeki paylarını %30’lar düzeyine yükseltmiştir. Ancak, zaman içinde değişen fon yapısı ve değişen yasalar doğrultusunda ve öncelikler nedeniyle ruhsatlı konut sunumu içindeki payları 1990’ların ikinci yarısından sonra düşmeye başlamıştır. 2000’lerde etkinlikleri iyice zayıflamıştır. 2010’dan sonra düşüş hızlanmış ve 2020 yılında %1’lere kadar inmiştir. Bu makale, Türkiye’deki konut kooperatiflerinin konut sunumu içindeki paylarının değişme sürecini incelemekte ve halen içinde bulunduğumuz duruma ilişkin değerlendirmelerden sonra önerilerde bulunmaktadır.
Keywords : Konut sunumu, Türkiye, konut yapı kooperatifleri, konut politikaları