Postmodern Danışma Kuramlarından Öyküsel Terapi’nin Bilişsel Davranışçı Terapi ve Psikanalitik Terapi ile Karşılaştırılması

Authors : Faruk Caner Yam

Pages : 708-722

Doi:10.47793/hp.1146957

View : 17 | Download : 10

Publication Date : 2023-02-28

Article Type : Other

Abstract :Yakın zamanda psikolojik danışma alanında post-modernist olarak nitelendirilen çeşitli danışma kuram ve yaklaşımları ortaya çıkmaya başlamıştır. Post-modern bu yaklaşımlardan birisi ise Öyküsel Terapi yaklaşımıdır. Öyküsel Terapi 1990 yılında White ve Epston isimli araştırmacıların sosyal yapılandırmacı ve postmodenizim kuramlarından etkilenilerek oluşturdukları, "Narrative Means to Therapeutic Ends” isimli kitaplarını yayımlamaları ile tanınmaya başlayan bir yaklaşımdır. Bu çalışmada yukarıda kısaca bahsedilen post modern yaklaşımlardan olan Öyküsel Terapi yaklaşımı ile en popüler modernist danışma kuramlarından olan Bilişsel Davranışçı Terapi ve Psikanalitik Terapi yaklaşımlarının felfesi ve kuramsal temelleri, insan doğasına bakış açıları, ruhsal rahatsızlıları formüle etme biçimleri, psikolojik danışma sürecindeki terapötik amaçları, danışan-danışman ilişkileri, danışma aşamaları ve kullanılan teknikler açısından karşılaştırarak modernits ve post-modernist kuramlar arasında temel farklılıkları ortaya koymak amaçlanmıştır. Yapılan bu karşılaştırmanın sonuçlarına göre üç kuramın da danışma sürecindeki sonuç hedefleri benzerlik gösterse de Öyküsel Terapi yaklaşımının Bilişsel Davranışçı Terapi ve Psikanalitik Terapi yaklaşımlarına göre bireyin potansiyeline daha çok güvenen, sorun okdalı bir bakış açısı ile danışma sırasında otorite figürü olmaktan kaçınan, bireyin sosyo-psikolojik gelişimine önem veren çok kültürlü bir bakış açısına sahip bir danışma kuramı olduğu ve ilişkilerin önemli olduğu toplulukçu kültürlerdeki bireyler açısından da uygun bir danışma yaklaşımı oduğu görülmüştür.
Keywords : bilişsel davranışçı terapi, öyküsel terapi, psiknaliz terapi, modernizm, post-modernizm.