Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde Mitoloji ve Salih Zeki Aktay Örneği

Authors : Gülçin Tuğba Nurdan

Pages : 43-50

Doi:10.18795/gumusmaviatlas.1296232

View : 35 | Download : 23

Publication Date : 2023-09-30

Article Type : Other

Abstract :Bu çalışmada daha önce çok fazla akademik çalışmaya konu olmamış Nev-Yunanîlik akımı ile şiirlerini kaleme alan Salih Zeki Aktay incelenmiştir. Salih Zeki Aktay Cumhuriyet Döneminde çeşitli dergilerde aktif bir yazın hayatı olan şairlerden biridir. Bu çalışmada 1920-40’lı dönemlerde eserlerini kaleme alan şairin eserlerindeki mitolojik ögeler üzerinde durulmuştur. Bu bağlamda da onun şiirlerinin Yunan mitolojisi, Türk kültür ve gelenekleri gibi farklı metinlerin harmanlanmasından oluşturulduğu tespit edilmiştir. Fakat onu sadece şair olarak değerlendirmek eksik bir tanımlama olacaktır. Edebiyatın birçok türünde (hikâye, oyun, deneme, çeviri) eserler veren Salih Zeki Aktay, mitolojik unsurları şiirlerinde kullanmasının yanı sıra bu konuda düşünsel eserler de (Mitoloji) ortaya koymuştur. Mitoloji başlıklı eserinde mit kavramına bir tanımlama getirerek bunu örneklerle de desteklemektedir. Onun şiirleri üzerinden mitoloji algısına örnekler veren bu çalışmada şairin hayat, ölüm, öte dünya, cennet, İsrafil gibi metaforları şiirlerinde sıklıkla kullandığı görülmektedir. Özellikle Yunan mitolojisinden etkilenen şairin şiirlerinde Venüs, Afrodit, Heredot gibi dinî ve tarihî figürlere sıklıkla rastlanmaktadır. Salih Zeki Aktay şiirlerinde gerçek olmayan bir dünya yaratmanın peşindedir. Bunun için de gerçek dışı unsurlardan (büyü, sihir, peri, …) sıklıkla faydalanmaktadır. Fakat bu yaratmak istediği dünyanın arayışını kendi geleneklerinde değil başka kültürlerin geleneklerinde aramıştır. Bu durumda da şiirlerinde sadece farklı kültürlerin bu kavramlarından sadece ismen bahsetmiştir. Bunun neticesinde de şiirlerinde derinleşememiştir.
Keywords : Cumhuriyet Dönemi, Türk şiiri, mitoloji, Nev-Yunanilik, Salih Zeki Aktay