AZERBAYCAN’DA BAĞIMSIZLIĞA ADANMIŞ BİR ÖMÜR FETHALİ HAN HOYSKİ (1875-1920)

Authors : Zeynep Akarslan

Pages : 129-149

View : 60 | Download : 90

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research

Abstract :1828 yılında imzalanan Türkmençay Antlaşması ile toprakları kuzey ve güney olmak üzere ikiye ayrılan Azerbaycan, bu tarihten 1918 yılına kadar Çarlık Rusya egemenliği altında varlığını sürdürdü. Çarlık Rusya’da 1917 yılında meydana gelen Bolşevik İhtilali uzun yıllardır Rusya egemenliği altında yaşayan milletlerin bağımsızlığı için umut ışığı oldu. Bu dönemde Azerbaycan’ın bağımsızlığı için mücadele eden isimlerden biri de Fethali Han Hoyski’dir. Cafer Kulu Han neslinden gelen Fethali Han Hoyski, eğitimini Moskova’da aldıktan sonra 2. Rus Devlet Duması’nda Azerbaycan’ı temsil etmiş, daha sonra Transkafkasya Seymi’nde önce eğitim işleri ile ilgilenmiş ardından Adalet Bakanı olarak görev yapmıştır. Bir avukat olarak siyasi kariyerine başladığı ilk günden itibaren hak eşitliği, özgürlük ve adalet kavramlarının savunucusu olan Fethali Han, Azerbaycan Cumhuriyeti’nin 1918-1920 yılları arasındaki kısa bağımsızlık döneminin ilk Başbakanı, Dışişleri Bakanı, İçişleri Bakanı ve Adalet Bakanıdır. Bu çalışma, Fethali Han Hoyski’nin nesli ve Azerbaycan siyasi tarihindeki yeri ve öneminin anlaşılması açısından arşiv belgeleri ve dönemin kaynakları ışığında oluşturulmuştur.
Keywords : Fethali Han Hoyski, Azerbaycan, Kafkasya, bağımsızlık