GÜNAH VE TÖVBE: BUDİST EDEBİYATA İLİŞKİN ESKİ UYGURCA FRAGMANLAR

Authors : Uğur Uzunkaya

Pages : 25-49

View : 46 | Download : 45

Publication Date : 2023-06-30

Article Type : Research Article

Abstract :Eski Uygurca Budist edebiyat farklı türde ve konuda birçok eseri ihtiva etmektedir. Bunlar arasında tövbe metinleri önemli bir yere sahiptir. Budist inanışa göre tövbe metinleri, ruhban sınıfından olmayan kimselerin şimdiki ve önceki yaşamlarında işlemiş oldukları günahlardan arınmak için hazırlanmıştır. Eski Uygur edebiyatında Budist külliyatla ilişkilendirilen Kşanti kılguluk nom bitig gibi birkaç tövbe metni bulunmaktadır. Bunun yanında bugün hangi metnin parçası olduğu bağlam noksanlığından ötürü belirlenemeyen metin parçaları da bulunmaktadır. Bununla ilgili olarak, bu çalışmada daha önce neşredilmemiş ve temelde konusu suçların itirafı ve tövbe olan Eski Uygurca metin parçalarına odaklanılmıştır. Yazıda ele alınan fragmanların tamamı bugün Berlin Turfan Koleksiyonu’nda şu arşiv numaralarıyla korunmaktadır: U 2236 (T I 527; T I), U 2315 (T I 504; T I), U 2425 (T II 537), U 3009 (T II Toyoq; T II T 501), U 3123 (T II Y 59; T II Y 59.500), U 4866 (T I D 638), U 5350 (T I). Bu çalışma mezkûr yedi fragmanın yazı çevirimini ve harf çevirisini, Türkiye Türkçesine aktarmasını, metne ilişkin notlarını ve dizini de içeren sözlüğünü ihtiva etmektedir.
Keywords : Eski Türkçe, Eski Uygurca, Budizm, tövbe metinleri, metin neşri