{-IcAk} ZARF-FİİL EKİ VE VARYANTLARI ÜZERİNE

Authors : Erkan Salan

Pages : 45-73

View : 8 | Download : 5

Publication Date : 2017-12-31

Article Type : Research

Abstract :Zarf-fiil ekleri, Türkçenin tarihî ve çağdaş dönemlerinde oldukça sık kullanılan eklerindendir. Bu durum, Türkçeyi zarf-fiil ekleri bakımından zengin bir dil hâline getirmekle kalmamış aynı zamanda tekdüze cümle düzeninden kurtararak dilin esnek bir görünüme kavuşmasına da vesile olmuştur. Bu bakımdan adı geçen eklerin, Türkçe ve Türkçe araştırmaları için önemi göz ardı edilemez. Zarf-fiil ekleri üzerine çeşitli dil çalışmaları yapılmıştır. Ancak zengin kullanım özelliklerine sahip olan bu ekler, yeni araştırmaların yapılmasını zaruri kılmaktadır. Bu amaçla, özellikle Eski Anadolu Türkçesi döneminde oldukça işlek olan {-IcAk} zarf-fiil eki ile varyantları ele alınmıştır. Çalışmada, Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait eserlerde sık kullanılmış olan {-IcAk} zarf-fiil eki ve buna göre oldukça seyrek rastlanan ses değişimine uğramış (-ıcaġ/-ıcaḫ/-IçAk/-UcAk/- üçek) biçimleri ile {-IcAgIn (> -IçAgIn)}, {-IcAgAz (> -ıçaġaz/-IcAgIz/-UcAġAz)}, {-IcAgAzIn}, {-icegzin}, {-IncAk (> -UncAk/-ıncaġ/-ıncaḫ)}, {-incegin}, {-IncAgAz (> -incegüz/-uncaġaz)}, {aḫcaġaz} ve {-ıcaġġaz} biçimindeki genişlemiş varyantları yapı, işlev ve kullanım gerekçeleri bakımından değerlendirilmiştir.
Keywords : Eski Anadolu Türkçesi, {-IcAk} zarf-fiil eki, varyant