Yanal Baskı Teorisi Çerçevesinde Büyük Güçlerin Rekabetinin Analizi

Authors : Zuhal Çalik Topuz

Pages : 251-271

View : 36 | Download : 79

Publication Date : 2023-12-19

Article Type : Research

Abstract :21. yüzyılın en belirgin özelliklerinden biri büyük güçlerin rekabetinin uluslararası siyasete geri dönüşü olmuştur. Bu yüzyılda, dünyanın önde gelen üç jeopolitik aktörü ve askeri-ekonomik gücü olan Amerika Birleşik Devletleri, Çin Halk Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu, kendilerini karmaşık güç rekabeti içerisinde bulmuştur. Güç rekabeti içerisinde kaynak ve güç arayışı, üç büyük gücün uluslararası sistem içerisinde hayatta kalmasında merkezi bir role sahip hale gelmiştir. Üç büyük gücün, sınırlarının ötesinde kaynak elde etme, çeşitlendirme ve güvenceye alma ihtiyacının yönlendirdiği yanal baskı sonucunda küresel rekabet giderek yoğunlaşmaya başlamıştır. Bu çalışmada büyük güçlerin kaynak ve güç rekabeti, Nazli Choucri ve Robert C. North tarafından geliştirilen yanal baskı teorisi çerçevesinde analiz edilmiştir. Bu kapsamda büyük güçlerin uluslararası genişlemesi ve çatışmanın katalizörü olan kaynak ihtiyacına vurgu yapılmıştır.
Keywords : Yanal baskı, büyük güç, ABD, Çin, Rusya.