Protestan Misyonerlerin Gözünden 20. Yüzyılın Başında Hindistan’da İslami Reform ve Misyonerlik

Authors : Haluk Selvi, Uğur Topcu

Pages : 175-202

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2020-12-10

Article Type : Research

Abstract :Hindistan’da 20. yüzyılın başında yaklaşık 60 milyon Müslüman için hayat oldukça zorlu geçmekteydi. Yüzyıllarca hâkim konumda yaşadıkları topraklarda İngilizlerin yönetimi devralmasıyla birlikte büyük bir prestij kaybı yaşamışlar ve gerek siyasal gerekse ekonomik anlamda sıkıntılı bir sürecin içine girmişlerdi. 1857 yılındaki Büyük Sipahi Ayaklanmasının başlıca sorumlusu olarak algılanan Müslüman halk ve ulema İngilizlerin gittikçe artan baskılarına maruz kalıyorlardı. Bu şartlar altında çıkış yolu arayan Müslüman ulemadan sivrilen birkaç isim, geleneksel İslami yaklaşımların Hintli Müslümanların dertlerine deva olamayacağını düşünmüşler ve İslam’da reform yapmak adına bazı fikirler ortaya koymuşlardır. Geleneksel kalıpların dışındaki bu söylemler Müslüman halkın arasında çeşitli tepkilere yol açtığı gibi, kimi misyonerler arasında da karşılık bulmuştur. Hindistan’da ortaya çıkan bu reformist hareketlerin misyonerlerce nasıl algılandığını anlamak için, 1906’da Kahire’de ve 1911 yılında Hindistan’a bağlı Leknev’de Müslüman dünyaya yönelik düzenlenen misyoner konferanslarında sunulan bildirilere bakmak yerinde olacaktır. Bu konferanslar, misyonerlerin görüşlerini açık yüreklilikle sunabildikleri kapalı devre organizasyonlar olduğundan, verilen bilgilerin doğruluğu ve geçerliliği konusunda bir şüpheye mahal yoktur. Bu konferanslarda Hindistan’la ilgili sunum yapan misyonerler, Hindistan’daki yeni İslami yaklaşımları kendi pencerelerinden değerlendirmişlerdir. Bu makalede, Protestan misyonerlerin Hindistan’da yaşayan Müslümanların 20. Yüzyılın başındaki durumlarıyla ilgili yorumları çeşitli yönleriyle ele alınmıştır.
Keywords : Yeni İslam, Hindistan, Protestan misyonerler, Seyyid Ahmed Han, Hintli Müslümanlar