1961 Anayasa Referandumu ve DP Tabanı
Authors : Fatih Tuğluoğlu
Pages : 135-162
View : 15 | Download : 9
Publication Date : 2019-06-23
Article Type : Research
Abstract :27 Mayıs 1960 askeri müdahalesiyle yönetime el koyan Milli Birlik Komitesi, yeni bir anayasa hazırlanması için üniversiteden hukukçuları göreve çağırmıştı. Hazırlanan yeni anayasa ile DP’nin iktidar olduğu dönemde yaşanan siyasi sorunlar, huzursuzluklar, ekonomik ve toplumsal problemlere çözüm bulmak istenmişti. Referandum ile halkın onayına sunulan anayasanın kabul edilmesi sivil hayata dönmek için gerekli görülmekteydi. DP’nin siyasi hayatına son verildiği bir ortamda başlayan referandum faaliyetleri sadece anayasayı destekleyenlerin propagandalarına sahne olmuş gibi görünse de DP seçmenine hitap etmek için kurulan AP de özellikle Batı Anadolu bölgesinde gizli olarak anayasaya hayır oyu verilmesi çağrısında bulunmuştu. Milli Birlik Komitesi de halkla görüşmeler yapmak için kendi üyelerini Anadolu’nun çeşitli şehirlerine göndermiş ve halka eski günlerdeki siyasi çekişmelerinin bir daha yaşanmaması ve yeni dönemin ihtiyaçları için hazırlanan yeni anayasayı kabul etmelerini istemişti. Anayasanın getirdikleri konusunda gerek halk arasında gerekse basında fazla tartışma yaşanmazken, anayasayı hazırlayan kurucu mecliste CHP’nin sayısal üstünlüğe sahip olması ve CHP’li sözcülerin anayasayı sahiplenen konuşmalar yapmaları, DP tabanının kırmızı oy vermesine neden olmuştu. Gizli gizli sürmekte olan olumsuz propagandalar ve DP’li seçmenin süreçten dışlanmış olması gibi nedenlerle referandumda elde edilen sonuç beklenenden farklı olmuş, katılım yüksek olmasına karşın evet oyları yüzde 70’lere bile ulaşamamıştı. Olumsuz oyların çokluğu DP tabanının askeri darbeye ve yaşanan sürece bir tepkisi idi. Elde edilen sonucu geleceğe yönelik bir iktidar ümidi olarak gören AP memnuniyetle karşılarken, Milli Birlik Komitesi ise anayasanın kabul edilmiş olması yeterli görmüştü. Devletin imkânlarıyla ve üç partinin desteğiyle yürütülen referandum kampanyasından çıkan sonuç 1957 seçimlerinde alınan oy haritasına benzemekte, adı geçen seçimde DP’yi desteklemiş olan vilayetlerin anayasaya hayır oyu verdiği anlaşılmaktaydı.Keywords : 1960 Askeri Müdahalesi, 9 Temmuz 1961 Anayasa referandumu, MGK, DP