Ortaçağ Dilenci Keşiş ve Gezginci Derviş Topluluklarının Karşılaştırmalı Bir İncelemesi

Authors : M. Seyyit Şen

Pages : 37-65

Doi:10.16947/fsmia.1136427

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2022-06-27

Article Type : Research

Abstract :XII. asrın sonu ve XIII. asrın geneli itibariyle Avrupa’dan Hindistan’a kadar olan coğrafyada dini ve sosyal hayatta önemli değişimler meydana gelmiştir. Resmi dini otoriteler dışında keşiş ve dervişlerden oluşan topluluklar zuhur etmiş ve Ortaçağ dini hayatında önemli bir konuma yükselmişlerdir. Genel olarak tarihçiler bu tarz dini hareketleri yerel tarzda ele almışlardır. Örneğin, Ortaçağ Avrupa tarihçileri sadece Katolik dünyasındaki dilenci keşiş gruplarına odaklanırken, Ortaçağ İslam tarihçileri de çeşitli derviş toplulukları üzerinde durmuşlardır. Fakat Ortaçağ’da yaşanan dinsel dönüşüm daha genel bir perspektifle ve karşılaştırmalı bir şekilde incelemeyi gerektirmektedir. Dolayısıyla bu makalede Ortaçağ Avrupası’ndaki dilenci keşiş hareketleri ile İslam dünyasındaki gezginci derviş grupları karşılaştırmalı bir şekilde ele alınacak ve benzer yönleri vurgulanacaktır. Böylelikle yerel dinamiklerden ve dini sınırlardan ziyade Ortaçağ’da farklı coğrafyalarda benzer dini gelişmeler yaşandığı üzerinde durulacaktır.
Keywords : Dilenci keşişler, gezgin dervişler, Ortaçağ, Avrupa, Yakındoğu