İslâm Hukuk Tarihinde Yaşamayan Sünnî Mezhepler ve Fuat Sezgin’in Tasnifi

Authors : Hüseyin Okur

Pages : 399-434

Doi:10.16947/fsmia.667360

View : 10 | Download : 5

Publication Date : 2019-12-27

Article Type : Research

Abstract :İslam hukuk tarihinde müçtehit imamlar dönemi olarak bilinen hicri II. yüzyıl ile IV. asrın ortalarına kadar süren dönem, bilinen dört fıkıh mezhebinin yanında diğer sünnî mezheplerin de teşekkül ettiği dönem olmuştur. Sayıları onlarca olan bu mezheplerin hemen hemen hepsi, siyasi ve sosyo-kültürel etkenlerden ötürü varlıklarını sürdürememiş, günümüze ulaşamamışlardır. Bunların bir kısmı az bir müntesip kitlesiyle varlıklarını hicri V. asra kadar devam ettirmişlerse de, mezhep merkezli dönem olarak bilinen taklit döneminden itibaren, mutlak içtihat kapısının kapandığı düşüncesi ve kitlelerin, doğrudan veya dolaylı olarak dört mezhebe teveccühleri sebebiyle tarih sahnesinden çekilmek durumunda kalmıştır. Bu çalışmamızda, günümüzde yaşamayan sünnî fıkıh mezhepleri hangileri olduğu klasik ve modern çalışmalardan istifade edilerek tespit edilmeye çalışılacak ve Fuat Sezgin’in Tarihu’t-Turâsi’l-Arabî (GAS) adlı eserindeki tasnifiyle kıyaslanacaktır.
Keywords : Mezhep, İslam hukuk mezhepleri, yaşamayan mezhepler, Fuat Sezgin