Sarı Abdullah’ın Düstûru’l-İnşâ’sındaki Serdarlık Beratları

Authors : Fatih Bayram

Pages : 1-32

Doi:10.16947/fsmia.758023

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2020-06-25

Article Type : Research

Abstract :Bu makalede, üç serdarlık beratı incelenmektedir. Serdarlık beratı, padişah tarafından sadrazama ya da bir vezire Osmanlı ordusuna ya da donanmasına kumanda etme yetkisi tevcih eden bir belgedir. Bu belgelerin birkaç örneği, Osmanlı sultanlarının yaptığı atamaları ve yazışmaları bir araya getiren reisülküttap Sarı Abdullah (ö. 1660)’ın münşeâtında yer almaktadır. İlk belge, Hâfız Ahmed Paşa’nın kapudan-ı deryâ olarak atanmasıyla ilgilidir. İkinci belge ise Sadrazam Kuyucu Murad Paşa’nın Şark Cephesi’ne serdar olarak atanmasıyla ilgilidir. Bu belge, Sultan I. Ahmed’in yaşlı sadrazamına karşı olan büyük saygısının bir delili olarak görülebilir. Üçüncü belge ise Vezir İbşir Mustafa Paşa’nın Macaristan cephesine komutan olarak atanmasıyla ilgilidir. Bu belgeler, Osmanlılar’ın XVII. asrın ilk yarısında Safevîler’i ve Macarlar’ı nasıl algıladıklarını görmek açısından vazgeçilmezdir. Bu makale, ihmal edilen bir kaynak olan serdarlık beratlarını XVII. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu’na ilgi duyan tarihçilerin dikkatine sunmayı amaç edinmektedir. Bu vesikalarda Osmanlı sultanının çağdaş devletleri ve olayları tarihî bir kavrayışla nasıl algıladığını gördüğümüzü kolaylıkla iddia edebiliriz.
Keywords : Hâfız Ahmed Paşa, İbşir Mustafa Paşa, Kuyucu Murad Paşa, Macaristan, Nef´î