Dalaman Havzasında Nüfusun Mekansal Dağılımı

Authors : Meryem Koncak Doğruer, Özlem Sertkaya Doğan

Pages : 47-65

Doi:10.61960/fikriyat.1422007

View : 24 | Download : 30

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research

Abstract :Nüfus, bir bölge, ülke veya kıta üzerinde belirli bir dönemde yaşayan insanların toplamı olarak tanımlanır. Tarihsel olarak, bir ülkenin nüfusunun büyüklüğü, o ülkenin güçlü olup olmadığının bir göstergesi olarak görülürdü. Ancak, günümüzde bir ülkenin gücü artık sadece nüfusun sayısından ziyade onun niteliksel özellikleriyle; eğitim seviyesi, sağlık durumu ve işgücü yetenekleriyle ölçülmektedir. Bu anlayıştaki dönüşüm, nüfus politikaları ve kalkınma stratejilerinin artık bir ülkenin doğal kaynaklarının kalitesi ve potansiyeline daha fazla odaklanmasına sebep olmuştur. Doğurganlık oranları ve göçler, farklı bölgelerde nüfus artışını belirgin şekilde etkileyerek düzensiz bir dağılıma yol açar. Bu durum sadece insan yaşamına daha uygun olan alanların değişkenliğiyle ilgili değil, aynı zamanda insanların bu alanları farklı şekillerde kullanmalarıyla da ilgilidir. Dalaman Havzasında, 1965\'ten 2022\'ye kadar olan dönemde ilçeler bazında nüfus dağılımı, çeşitli endeksler kullanılarak analiz edildiğinde, nüfusun giderek daha yoğunlaştığı görülmektedir. Özellikle 2000 sonrasında bu durumun hızlanması dikkat çekicidir. Demografik geçiş, kentleşme ve göç süreçleri, nüfusun mekânsal yeniden dağılımıyla yakından ilişkilidir ve bu süreç henüz tamamlanmamıştır. Bu bağlamda; havzadaki mevcut durumun ortaya konulması, araştırmanın çıkış noktasını ortaya koymaktadır. Bu araştırmada, Dalaman Havzasında nüfusun mekânsal dağılımının incelenmesi için kullanılan veriler, genel nüfus sayımlarından ve 2007 yılından itibaren uygulanan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS)’nden elde edilen sonuçlardan oluşmaktadır. Nüfus sayımlarından elde edilen verilerle, dönemsel olarak ilçe bazında bir veri tabanı oluşturulmuştur. Nüfusun gelişimi ve dağılımının zaman içinde ve mekânsal olarak karşılaştırılabilir olması hedeflenmiştir. Elde edilen veri tabanı, ArcGIS 10.4 yazılımı kullanılarak analiz edilmiş ve haritalandırılmıştır. Bu sayede Dalaman Havzasında nüfusun mekânsal dağılımı ve zaman içindeki değişiklikleri detaylı bir şekilde incelenmiş ve görselleştirilmiştir.
Keywords : Nüfus, , Dalaman Havzası, , Mekansal Analiz