Kur’an Hükümlerinin Sosyolojisi

Authors : Kadir Canatan

Pages : 49-78

View : 15 | Download : 11

Publication Date : 2013-11-25

Article Type : Research

Abstract :Bu makale, hukuk sosyolojisi açısından Kur’an hükümlerinin statüsünü tartışmayı amaçlamaktadır. Hukuk sosyolojisine göre hukuk, soyut bir adalet fikrinin toplumsallaşması değil, tam tersine toplumsal yapının bir parçası olarak köklerini toplumsal-kültürel ve tarihsel süreçlerden alan bir kurumdur. Kur’an hükümleri ve bunun sistematik bir yapıya kavuşmuş biçimi olan İslam hukuku, kaynakları bakımından kısmen ilahî kısmen de beşerî bir yapıdır. Bu noktada aydınlatılması gereken temel soru şudur: Kur’an hükümleri ya da bunun hukuksal bir formu olan fıkıh, sosyal hayatla ne kadar ilişkili ve sosyal gerçekliği hangi oranda hesaba katmaktadır? Fıkhın yöntemlerinden ve yapısal analizinden yola çıkarak, Kur’an hükümlerinin toplumsal gerçekliğe duyarlılığı konusunda neler söylenebilir? Bu soruya bir cevap vermek üzere önce hukuk sosyolojisi ve bu disiplin içindeki yaklaşımlara değinilecek, sonra da bu yaklaşımlardan hareketle İslam hukukunun sosyolojik bir çözümlemesi yapılacaktır.
Keywords : Kur’an hükümleri, sosyoloji, hukuk sosyolojisi, İslam hukuku, toplumsal değişme