Fârâbî’nin Felsefî Sisteminde İlm-i Medenî, Kelâm ve Fıkıh İlişkisi

Authors : Şenol Korkut

Pages : 97-136

View : 16 | Download : 5

Publication Date : 2014-05-26

Article Type : Research

Abstract :Bu makale Fârâbî’nin felsefî sisteminde kelâm ve fıkıh ilmini incelemektedir. Bu iki ilim İslâm düşüncesinin geleneksel ilimler sınıflandırmasında büyük oranda dinî-İslâmî ilimler başlığı altında sıralanmış ve tahlil edilmiştir. Fârâbî ise ilimleri öncelikle nazarî akıl ve amelî akıl zemininde nazarî felsefe ve amelî felsefe olarak genel bir bölümlemeye tabi tutmuş; dil bilimi, mantık, matematik, fizik ve ilahiyatı nazarî ilimler, ev ekonomisi, ahlak ve siyaseti ise amelî ilimler şeklinde kümelendirmiştir. Amelî felsefe kapsamındaki anılan ilimler ise ilm-i medenî üst başlığı altında tetkik etmiştir. Fârâbî, ilkeleri, metotları ve konuları bakımından ilm-i medenî kapsamındaki ilimleri evrensel ve tümel ilimler olarak telakki etmiş, kelam ve fıkıhı ise bunlara yardımcı ilimler olarak konumlandırmıştır. Bu bağlamda bu makale, öncelikle Fârâbî’nin kelâm ve fıkıh ilmine dair yaptığı tanımları, kelamcı ve fıkıhçı için belirlenmiş şart ve nitelikleri ve bu iki ilmin yöntemlerini irdelemiştir. 
Keywords : Fârâbî, İlm-i Medenî, Siyaset, Dinî-İslâmî İlimler, Kelâm, Fıkıh