YAŞLILIKTA DEPRESYON TEDAVİSİNDE BİLİŞSEL DAVRANIŞÇI YAKLAŞIM: OLGU SUNUMU

Authors : Fatma Sümeyra Uzar

Pages : 103-116

View : 146 | Download : 303

Publication Date : 2024-02-27

Article Type : Other

Abstract :Pek çok araştırma bulgusu tarafından da desteklendiği üzere dünya nüfusunda yaşlı popülasyonu oransal olarak her geçen gün artmaktadır, yaşlı nüfusunun artışı geriatrik sendrom çatısı altında yer alan demans, depresyon, ihmal, istismar gibi toplumsal ve psikolojik sonuçları olan olguların incelenip çalışılması gerekliliğini doğurmuştur. Bu sebeple bu çalışmada, 3. dalga psikolojik yaklaşımlardan bilişsel davranışçı terapinin, depresyon tedavisi amaçlı yaşlı danışanlarla çalışılması hususuna dair işlevsellik ve etkililiği ilaveten sürece yönelik zorluk,avantaj ve kuramsal uygulamalara dair yaşlı danışan ile terapötik uygulamada oluşan zorluk ve ihtiyaçları tespit etmek amaçlı, süreç odaklı bir vaka çalışması gerçekleştirilmiştir. Çalışmada depresif yakınmaları olan 65 yaşındaki kadın danışana çalışma hakkında bilgi verilip kendisinden bilgilendirilmiş onam formunu doldurması istenmiştir. Danışana Hamilton depresyon ölçeği uygulanmış ve skoru 26 (orta düzey depresyon) olarak hesaplandıktan sonra bilişsel davranışçı yaklaşımla yapılandırılmış 11 seans gerçekleştirilmiştir. Uygulama süresince yaşlı danışanın psikolojik farkındalık düzeyinin düşük olması sebebi ile psikoeğitime ağırlık verilip seansların yavaşlatılması gerekliliği, sık sık verilen bilgilere dair tekrarlamalara ihtiyaç duyulduğu, yaşlılık dönemine has olan benlik saygısındaki düşüşe karşın terapötik çalışmalarda odak noktasının kendisi olması temelli terapötik ilişkiye açık ve motive olduğu sonucunda da seansların etkisini artırdığı tespit edilmiştir. Diğer yandan sağlık çalışanları ile ilişkisinde pasif konumda olmaya alışkın olması sonucu terapötik ittifak ve içgörü geliştirmek, seans odasında öğrendiklerini gerek düşünsel gerek uygulama alanında gündelik yaşamında kullanabilmek gibi terapiye emek vermek olarak genelleştirebileceğimiz, kişisel çabasına dayalı belli başlı değişiklikleri uygulamakta zorlandığı gözlemlenmiştir . Sonuç olarak yapılan son test ile Hamilton Depresyon skoru 12 çıkmıştır ve bilişsel davranışçı terapinin 65 yaş üstü depresif yakınmaları olan hastada etkili ve başarılı olduğu gözlemlenmiştir..
Keywords : yaşlılık, bilitsel davranışçı terapi, depresyon