PSİKOLOJİK DEĞİŞKENLERİ ÖLÇMEK İÇİN KULLANILAN ÖLÇEKLEME YAKLAŞIMLARI ÜZERİNE BİR KARŞILAŞTIRMA

Authors : Adnan Kan

Pages : 2-18

View : 18 | Download : 15

Publication Date : 2013-01-14

Article Type : Other

Abstract :Bu çalışma ile öncelikle sosyal bilimlerde ve özellikle eğitim ve psikolojide kullanılan ölçekleme modellerine genel bir bakış açısı oluşturmak ve bu ölçekleme modelleri aracılığıyla elde edilen ölçek değerleri ve psikometrik özellikleri arasındaki tutarlığı belirlemek amaçlanmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Bağımlılık Yapıcı Maddelere (BYM) yönelik denemelik tutum ölçeği kullanılmıştır. Çalışma, 2100 üniversite öğrencisi ve 84 yargıcı üzerinde yürütülmüştür. Toplanan veriler üzerinde, denek tepkilerine ve yargıcı kararlarına dayalı ölçekleme işlemleri uygulanmıştır. Bu ölçekleme yöntemleri sonucunda elde edilen ölçek değerleri arasındaki tutarlılığı incelemek için ise Spearman rho (rs) korelasyon katsayısı hesaplanmıştır. Ayrıca her iki yaklaşıma göre geliştirilen ölçeklerin geçerliğine ilişkin kanıt toplamak amacıyla veriler üzerinde varyans analizi ve korelasyon analizi yürütülmüştür. Araştırma sonuçları denek tepkilerine dayalı geliştirilen ölçek değerleri ile yargıcı kararlarına dayalı ölçek değerleri arasında orta derecede anlamlı bir ilişki olduğunu göstermiştir. Aynı zamanda, ölçeğe seçilecek madde sayısı ölçüt alındığında (K=20) her iki yaklaşıma göre ortak olarak 13 maddenin (% 65) nihai ölçeğe seçildiği bulgulanmıştır. Nihai ölçeğe seçilen maddelerin %35 farklılık göstermesine rağmen her iki yaklaşıma göre geliştirilen ölçekler geçerlik anlamında benzer sonuçlar üretmiştir.
Keywords : Ölçekleme, denek tepkilerine dayalı ölçekleme, yargıcı kararlarına dayalı ölçekleme