SALDA GÖLÜ’NDE BİOMİNERALİZASYON VE STROMATOLİT OLUŞUMU

Authors : Erol Kesici

Pages : 24-36

View : 14 | Download : 12

Publication Date : 2020-10-15

Article Type : Other

Abstract :Yeryüzündeki ekosistemlerde canlı ve cansız öğeler, enerji akımı, kimyasal döngüler ve popülasyon denetimleri gibi üç temel işlevle birbirine bağlanmakta ve bu üç işlev ekosistemlerin niceliksel olarak çalışabilmesi için gerekli temeli oluşturmaktadır. Mineralizasyon olayı, doğada kendiliğinden meydana gelen biyolojik ve kimyasal olaylardır. biyomineralizasyon olayı ise mineralleşme olarak belirtilmekte ve özellikle Prokaryot (bakteriler, mavi-yeşil algler) canlılar tarafından gerçekleştirilmektedir. Biyomineralizasyon gerçekleştiği su ekosisteminin özelliklerine göre faklı oluşumlara neden olmaktadır. Buna göre Salda Gölü’nün jeolojik oluşumu, jeolojik fosil kayaç dokusu, kretase kireçtaşları, çevresi, biyolojik çeşitliliği, iklimi, gölün ve göle ulaşan suların kalitesi, özellikle göl suyunun alkalinitesi (pH 9.2-9.4) gibi ekolojik yapı reaksiyonların oluşmasında biyomineralizasyon önem arz etmektedir. Salda Gölü’ndeki biyomineralizasyonu gerçekleştiren; yeryüzünün en eski ve ilkel canlıları olup, enerji kaynağı olarak güneşi kullanan fotosentez yoluyla kendi besinini ve ortamın oksijenini üretebilen Chroococcus sp. Cyanobacteria (mavi-yeşil algler) grubuna ait türlerdir. Salda Gölü’nde mavi-yeşil alglerin yüzeye yapışarak kümelenmesi sonucunda oluşan biyofilmlerinin tortu tanelerinin bir araya gelip birikmesi ve donması ile sığ sularda oluşan, genişleme eğilimli katmanlı yapılar olan manyezitli stromatolitlerin oluşmasını sağlamaktadır. Bu çalışmada daha önceki araştırmalar doğrultusunda, literatür çalışmalarının da katkısıyla Salda Gölü’ndeki sulu manyezit oluşumunun dünyadaki benzer özelliklerini taşıdığı bildirilen Kanada’daki Alchichica Gölü’ndeki biyomineralizasyon sonucu oluşan stromatolit oluşumlarının gerçekleştiği çökellerle karşılaştırılması da amaçlanmıştır.
Keywords : Salda Gölü, biomineralizasyon, stromatolit