Törensellik ve Toplumsal Yaşamın Koreografisi: Malinowski’nin Etnografik Yas Anlatısı

Authors : Çağlar Enneli

Pages : 81-92

View : 9 | Download : 6

Publication Date : 2017-12-01

Article Type : Research

Abstract :Günümüzde başta sosyal antropoloji olmak üzere merkezinde toplulukların ve topluluk yaşamlarının yer aldığı sosyal disiplinler giderek artan bir eğilimle praksislerin ve akış halindeki toplumsal formların değerini keşfediyor. Bu eğilim toplumsal birlikleri katı bir ‘olma’ gerçekliği yerine Weberci bir paradigma içerisinde bağlamsal ‘oluş-akış’ çerçevesine yerleştiriyor. Bu makalede sosyal antropoloji içerisinde bu eğilimin yetkin bir örneğini sunan James’in toplumsal yaşamın koreografisi kuramını ele alacağım ve Malinowski’nin etnografik çalışmasında ayrıntılı şekilde betimlediği yas töreninde bir tür disiplinel önceden haber verici mahiyette bu kuramın izlerinin bulunduğunu ileri süreceğim. James’in öne sürdüğü toplumsal form kavramı, kurumsal ya da sistemsel birlik olma biçimlerinden farklı olarak hareketli bir törensellik barındırıyor ve bu minvalde sanatın sanat antropolojisi içerisinde bir kez daha yeniden keşfedilmesini akla getirir biçimde performanstan, tiyatrodan, dramdan ve en önemlisi koreografiden bahsediyor. Sonuncusu yani koreografi özellikle değerli çünkü bu kavram etrafında toplumsal yaşamın niyet edilen ve edilmeyen gündelikliliğinin de anlaşılabileceği ve araştırılabileceği iddia ediliyor. Haliyle bu iddia yazılı veya sözlü dili aşan bedensel bir alışkanlığa ve belleğe yaslanarak yeni teorinin gündelik hayat ve akışa dönük eğilimlerinin tamamını barındırıyor. Malinowski’nin yas töreni anlatısı, bu makalede böylesi bir eylemsel birliğin içerisinde yorumlanıyor. Bu doğrultuda ilk kısımda aşina olmayan okuyucu için sosyal antropolojiyi konunun bağlamına oturtan kısa bir çerçeve de sunuluyor
Keywords : Akışkan toplumsal birlikler, törensellik, koreografi, Malinowski, yas töreni