Ali Suavi’nin "Hesâb el-Tamâmî ve el-Tefâzül" Adlı Makalesi

Authors : Ayşe Kökcü

Pages : 133-140

View : 10 | Download : 9

Publication Date : 2015-06-01

Article Type : Research

Abstract :Bu makale, Ali Suavi’nin 1286/1869 tarihinde Ulûm Gazetesi’nde yayınlamış olduğu diferansiyel integral hesabın kısa tarihçesine dairdir. Archimedes’ten Roberval’a kadar Avrupa’da hangi matematikçilerin bu hesap ile ilgilendiklerini kronolojik bir sırayla vermiştir. Diferansiyel İntegral hesabın yanı sıra ilk kez Fark Analizi’nden de burada bahsedilmiştir. Osmanlı modern matematiğinin başlangıcı sayılan İshak Hoca’dan (ö. 1836) Ali Suavi’nin çağdaşı olan ünlü matematikçi Vidinli Tevfik Paşa’ya kadar Osmanlı matematikçilerinin eserlerinde bu hesabın tarihçesi ile ilgili herhangi bir yayına rastlanılmamaktadır. Muhtemelen Ali Suavi’nin 1869 yılında Ulûm Gazetesi’nde yayınlamış olduğu bu yazı, Osmanlı’da Diferansiyel İntegral Hesab’ın tarihçesi ile ilgili ilk yayındır
Keywords : Ali Suavi, Ulûm Gazetesi, Bilim Tarihi, Fark Analizi