Der türkische Jussiv und seine Wiedergabemöglichkeiten im Deutschen

Authors : Tahir Balcı

Pages : 69-80

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2013-06-01

Article Type : Research

Abstract :   Bu çalışmada, Türkçedeki emir kipinin bir alt ulamı olan ve Almancada Jussiv terimiyle karşılanan 3. kişilere yönelik emir-istek1 biçimleri ve bunların Almancaya nasıl aktarılabileceği konulaştırılmaktadır. Bu amaçla Yaşar Kemal’in Kuşlar da Gitti romanındaki söz konusu emir-istek biçimleri aynı kitabın Almanca çevirisi Auch die Vögel sind fort ’taki çevirileriyle karşılaştırılmaktadır.     Karşılaştırmanın amacı çeviri eleştirisi değildir; yalnızca durum saptaması yapılmaktadır. Saptanan çeviri olanaklarının Alman dili eğitimi öğrencilerinde nasıl yansıma bulacağını görebilmek için bir de dar kapsamlı bir çeviri anketi uygulanmıştır. Türk dilinin bu dolaylı emir-istek için somut dilbilgisel bir ulam ( Ali gelsin! ) geliştirmişken, Almancada bire bir karşılaştırılabilir dilbilgisel bir eşdeğerlilik saptanmamıştır. Bu ulamın işlevi Almancada özellikle 3. kişi dolaylı anlatımla ( Jeder kehre vor seiner eigenen Haustür! ) ve yardımcı eylemlerle ( Das Feuer soll von hier mitgenommen werden ) karşılanmaktadır. Anlamsal bir ulam olan kipselliğin Türkçe ifadesindeki birçok örtüşmezlik, bu konunun Almanca öğretiminde daha çok dikkate alınması gerektiğini göstermiştir.
Keywords : Kip, emir-istek kipi, zaman, çeviri, hata