İslam Hukukunda Nafaka Sorumluluğunun Sosyal Refaha Katkısı

Authors : Yusuf Balta

Pages : 35-62

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2022-04-20

Article Type : Research

Abstract :İnsan, dünyaya bütün imkanlardan yoksun ve muhtaç bir durumda gelir. Bu noktada insan ihtiyaçlarının karşılanması ancak bir aile ve toplum içinde bulunmasıyla sağlanabilir. Ailede reis konumunda olan kocanın eşine karşı tek taraflı nafaka sorumluluğu ve nesep yönünden akrabaların karşılıklı olarak nafaka alacaklısı olma ve verme sorumlulukları gibi hususlar nafakanın kapsamındadır. Nafaka temini, geçmişten günümüze insanları birinci derece ilgilendiren bir konudur. Çünkü insanın yaşamını sürdürebilmesi için gerekli olan yeme, içme, giyim ve mesken gibi asli ihtiyaçlarının tamamı nafaka kapsamındadır. Nafaka, insan hayatını maddî olarak ilgilendirdiği kadar manevî yönden de ilgilendiren önemli konulardan biridir. Çünkü gerek kadının gerekse ailedeki diğer fertlerin nafakasının temini, onların insan onuruna yakışır bir hayat sürmelerini ve beşerî ilişkilerinin müspet yönde gelişmesini sağlayacaktır. Nafaka, tüm hukuk sistemlerinde önemli bir konu olarak irdelenmektedir. İlgili naslar çerçevesinde İslâm hukukçuları da nafaka konusunu derinlemesine ele almış ve klasik fıkıh kitaplarında aile hukuku kapsamında "Kitâbu’n-Nafakât” başlığı altında incelenmişlerdir. Nafaka mecburî olması ve şümulü açısından kamu hukukuyla yakından ilgilidir. Malî anlamda toplumsal refaha katkı sağlayan nafakayla ilgili ahkâm, bireysel hak ve sorumlulukların bilinmesi, aile birliği ve toplumsal düzeninin devamına katkı yönüyle araştırmamıza konu olmuştur. Bu çalışmada, evlilik ve hısımlık nafakasının sonuçlarının sosyal refaha katkısı, dört büyük mezhep ve diğer mezheplerin görüşleri etrafında ele alınmaya çalışılmıştır.
Keywords : İslam Hukuku, Sosyal Refah, Nafaka, Evlilik Nafakası, Hısımlık, Usul, Fürû