Üsküdar Terekelerinde Kitap Sahipleri ve Kitaplar: XVI. Yüzyıl

Authors : Esra Muhacir

Pages : 301-332

Doi:10.30767/diledeara.1132076

View : 16 | Download : 14

Publication Date : 2022-10-21

Article Type : Research

Abstract :Bu makalede, XVI. yüzyıl Osmanlı Üsküdar’ındaki kitap kültürü terekelerde tespit edilen eserlerden hareketle değerlendirilmeye çalışılacaktır. Bu değerlendirmeyi yapabilmek için öncelikle kaynaklar hakkında bilgi verilecek, daha sonra Üsküdar’ın bu yüzyıldaki şehir ve nüfus bağlamında gelişiminden bahsedilecektir. Son olarak Üsküdar’da kültürel yapının oluşmasıyla birlikte okur kitlesinin ortaya çıkışı değerlendirilmeye çalışılacaktır. Bu bağlamda, Üsküdar Mahkemesi’nde kayda alınmış olan XVI. yüzyıla ait 101 adet sicil defteri taranmış ve bu tarama sonucunda tespit edilen 1541 terekenin 25’inde kitap kaydının yer aldığı görülmüştür. Bir Osmanlı şehrinin kitapla olan ilişkisini anlamamıza imkân sağlayan Üsküdar terekeleri sayesinde, kitap sahiplerinin profillerinin yanı sıra bir asırlık dönemde sahip olunan kitapların miktarı, fiyatları bakımından en yüksek değerdeki kitaplar ile en düşük değerdeki kitapların neler olduğu hakkında bilgi sahibi olabiliyoruz. Bunun yanı sıra muhtelif konulardaki kitapların XVI. yüzyılda ilk olarak hangi tarihte Üsküdar toplum hayatında dolaşıma girdiği ve en çok hangi konularda kitapların yer aldığı gibi ilginç bilgiler hakkında bilgi sahibi olabilmemiz mümkündür.
Keywords : Üsküdar, Kitap Kültürü, Kadı Sicili, Tereke, Kitap Fiyatları.