Dönüşen Kimlik: Reis Bey

Authors : Celal Aslan, Mustafa Kaya

Pages : 31-48

Doi:10.30767/diledeara.844437

View : 13 | Download : 10

Publication Date : 2021-03-20

Article Type : Research

Abstract :Necip Fazıl Kısakürek (1904-1983), şiir, anı, tiyatro olmak üzere birçok edebi türde eser vermiş velut yazarlarımız arasındadır. İkisi yarım kalmış on yedi piyesi bulunmaktadır. Reis Bey (1964), yayımlanan sekizinci tiyatro oyunudur. Oyun, adalet-merhamet kavramları odağında kurgulanmıştır. Çalışmamızda "merhamet” kavramının, sözlüksel anlamının yanı sıra "merhamet”i olumlayan Arthur Schopenhauer (1788-1860) ile olumsuzlayan Friedrich Nietzsche’nin (1844-1900) kavramla ilgili felsefi düşünceleri doğrultusunda oyunun tematik yapısı çözümlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca bilişsel-davranışçı yaklaşım kapsamında Albert Ellis (1913-2007) tarafından ortaya konulan ABC modeli kapsamında, oyunun merkezî kişisinin kimliğinde gerçekleşen dönüşüm analiz edilmiştir. Oyunun merkezî kişisi Reis Bey’e, kurgulanan olay örgüsü içerisinde adalet-merhamet kavramlarını temsil etme rolü verilmiştir. Dolayısıyla çalışmamız, merkezî kişinin söylemlerine odaklanmıştır. Reis Bey’in yaşadığı değişim ve dönüşümün, oyunun düşünsel yapısında adalet-merhamet kavramlarına yüklenmiş olan anlamsal evren dikkate alınarak çözümlenmesi amaçlanmıştır. Bu nedenle oyunda gözlemlenen değişim ve dönüşümün; süreçsel aşamaları ve oyun kişisinin kimliksel dönüşümünün evreleri kurgusal yapının düşünsel/duyuşsal dayanakları dikkate alınarak betimlenmeye ve analiz edilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Necip Fazıl Kısakürek, merhamet, Reis Bey, tiyatro, felsefe, adalet, kimlik