Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Metin Değiştirimine Ömer Seyfettin’in "Rüşvet" Hikâyesi Örneği

Authors : Şeyma Kökcü

Pages : 213-246

Doi:10.30767/diledeara.692048

View : 15 | Download : 23

Publication Date : 2020-10-20

Article Type : Research

Abstract :İletişimin temel birimi olan metinler yabancı dil öğretiminde de önemli bir role sahiptir. Hedef dilin birinci dil konuşurları tarafından nasıl kullanıldığını yansıtması, hedef dile ait kültürel ögeleri ve edimbilimsel yapıları içermesi bakımından özgün metinler yabancı dil öğretiminde yaygın şekilde kullanılmaktadır. Bununla birlikte, özgün metnin öğrenicilerin düzeyine uygun olmadığı durumlar olmakta ve bu durumda özgün metin, çeşitli değiştirim işlemleriyle öğrenicilerin düzeyine uygun hâle getirilmektedir. Bu işlemler, çoğunlukla sezgisel olarak yapılmasına rağmen metin seçiminden değiştirime kadar göz önünde bulundurulması gereken ilkeler bulunmaktadır. Bu bağlamda, bu çalışmada öncelikle metnin dilbilgisel ve içeriksel özellikleri kapsamında söz konusu ilkeler belirlenmeye çalışılmıştır. Daha sonra, bu ilkelere dayanarak B1 düzeyine göre yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrenciler için metin değiştirimi hedeflenmiştir. Değiştirim için Ömer Seyfettin’in ‘Rüşvet’ adlı hikâyesi kullanılmıştır. Hikâye, kurmaca anlatı metni olması sebebiyle öğrencilerde heyecan uyandıracağı ve evrensel retorik şemayla metnin yapısının daha kolay anlaşılacağı düşünülerek seçilmiştir. Hikâyenin çözümlemesi yapılarak kelime ve cümle düzeylerinde değiştirim işlemleriyle hikâye B1 düzeyine uygun hâle getirilmiştir.
Keywords : Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi, anlatı metinleri, metin değiştirimi, metin seçim ilkeleri