Türkçe ve Almancada Ses Benzeşimi

Authors : Adnan Aldemir

Pages : 0-0

View : 17 | Download : 10

Publication Date : 2013-08-01

Article Type : Other

Abstract :Ses benzeşimi (Lat. assimilare "benzer kılmak”, Akkomodation, benzeşim, erime (Verschmelzung) ve geçiş (Überführung), bir başka deyimle asimilasyon, dildeki pragmatik olarak zordan kolaya doğru geçişi ifade eden ses değişimi ve benzeşim olayıdır. Bu genel olarak artsüremli (diachronisch) olarak dildeki değişimle birlikte gerçekleşebildiği gibi aynı zamanda eşsüremli (synchronisch) olarak da gerçekleşebilmektedir. Türkçe ve Almanca farklı dil ailelerine ait olmasına karşın bu ses değişiminde çoğu kez benzer ve bazen de farklı ses değişim özelliklerine sahiptir. Ses değişim türleri genizsi benzeşim, genizsileşme, damaksılaşma, ileriye doğru benzeşim, geriye doğru benzeşim, ünlüler arası ötümlüleşme, ünlü uyumu, son ünlü silinmesi, son ses düşmesi, iç ses düşmesi, ses türemesi, ön türeme, iç türeme, son türeme, göçüşme, yer değiştirme, hece düşmesi, benzeşmezlik, aykırılaşma, ikileme, tekleşme, kaynaşma, iki ünlünün yan yana gelmesi, orta hece ünlüsünün değişmesi, yuvarlaklaşmadır. Bir dilin temel yapı taşları olan sesler, yine o dilin temel ses kuralları içerisinde ahenkli bir biçimde bulunmakta; kök, ek, hece, sözcük ve sözcük gruplarını oluşturmaktadır. Bu oluşumda birbirlerinden oldukça etkilenmektedirler. Bir dilin doğru kullanımı ve anlaşılması, bir kısmı ağız ve şivelerde görülen ses değişim olaylarını iyi bilmekle mümkündür.
Keywords : Ses benzeşimi (asimilasyon), artsüremli, eşsüremli, pragmatik, ses değişimi