Cemal Nadir’in "Fotoğraf Tahlilleri"ne Göre Şair ve Yazarlar

Authors : Ibrahim Öztürkçü

Pages : 121-163

View : 14 | Download : 11

Publication Date : 2017-10-31

Article Type : Research

Abstract :Osmanlı Devleti’nde Tanzimat sonrası kıpırdanmaya başlayan mizah basını,  II. Meşrutiyet sonrası, tabir yerinde ise, tam bir patlama yaşamıştır.  Bu dönemde hem geleneksel, hem de Batılı tarzda birçok mizahî gazete ve karikatür mecmuası yayınlanmıştır. Cumhuriyet dönemine gelindiğinde ise dikkatleri üzerinde toplayan iki karikatürist vardır: Cemal Nadir Güler ( 1902-1947 ), Ramiz Gökçe  (1900-1953) .   1937 yılının ilk aylarında bir taraftan  "Bay Amca” serisiyle fırtınalar koparan Cemal Nadir, diğer taraftan Akşam gazetesinde devrin edebiyatçılarına dair karakter ve karikatür analizi yapmıştır. "Portre karikatür” olarak nitelendireceğimiz bu analizde şairler, yazarlar ve devlet adamları, birçok yönüyle, özellikle de edebî, psikolojik, siyasî ve sosyal kimlikleri açısından değerlendirilmiştir.  Edebiyatçılara dair yorumsuz karikatür örnekleri öteden beri bilinmekte iken, Cemal Nadir bu seride karikatür kadar dikkat çekici yorumlarla da portrelerini zenginleştirmiştir. Bu yönüyle Cemal Nadir, "karikatür potreist” tarzının öncüsü sayılabilir. "Fotoğraf Tahlilleri” adıyla neşredilen, fakat Cemal Nadir’in "Mizahî bir Antoloji” dediği Akşam gazetesinin bu tefrikasında 42 isim yer almaktadır. 7 Kânunusâni 1937 tarihinde Abidin Daver’le başlayan bu karikatür serisi, 29 Teşrinisâni 1937 tarihinde Yahya Kemal’le son bulmaktadır. Hepsi uzun bir makaleyi gerektirecek bu seride edebiyat ve sanat dünyamızın önemli isimleri kısaca karikatür ve karakter aynasında tahlil edilmiştir. Fizikî ve ruhsal bu portre karikatürlerde yazarların bilinenin dışında, bilenmeyen birçok yönü de gün yüzüne çıkmaktadır.
Keywords : : Mizah, Karikatür, Cemal Nadir, Fotoğraf Tahlilleri, Portre Karikatür