Belirtililik Kavramı Çerçevesinde "Dehşet", "Manyak" ve "Korkunç" Dilsel Birimlerinin Türkçe Ulusal Derlemindeki (1989-2013) Kullanımları Üzerine

Authors : Aylin Çakir

Pages : 165-176

Doi:10.54316/dilarastirmalari.1228022

View : 63 | Download : 110

Publication Date : 2023-11-28

Article Type : Research

Abstract :Anlam; dilde gösterge özelliği olan, insanın dünya bilgisine dayalı bazı belirleyicileri bulunan sözcüklerin bağlam ve konu içinde ilettikleri kavramdır. Aslında bir sözcüğün anlamı onun dildeki kullanımıdır. Sözcüklerin anlamı bağlama, kültüre, bireyin bilişsel artalanına göre zaman içinde farklılık gösterebilir. Bir sözcüğün yeni anlamlarda kullanılması, sadece bireyin değil toplumun da düşünce yapısını gösterir. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı Türkçede son dönemde "çok” belirteci ile "güzel”, "lezzetli”, "hoş” gibi olumlu anlam içeren sözcüklerin yerine kullanılmaya başlanan "dehşet”, "manyak”, "korkunç” sözcüklerinin derlemde kullanılıp kullanılmadığını saptamak bu sözcüklerin hangi yeni anlamlarda kullanıldığını ve bunun nedenini sorgulamaktır. Bu amaç doğrultusunda "dehşet”, "manyak” ve "korkunç” sözcüklerinin kendi anlamı dışındaki kullanımları Türkçe Ulusal Derleminde (TUDv3.0) sorgulanarak bir veri tabanı oluşturulmuş ve bu veri tabanından elde edilen veriler bulgular yorumlanmaya çalışılmıştır.
Keywords : Bilişsel Dilbilim, İşlevsel Dilbilgisi, Belirtililik Kavramı, TUDv3.0.