Ardeşen Yöresi Ağızlarında Kod Değiştirimi

Authors : Hanife Yaman

Pages : 187-202

Doi:10.54316/dilarastirmalari.1222718

View : 76 | Download : 81

Publication Date : 2023-05-30

Article Type : Research Article

Abstract :Lazca, Türkiye’de Doğu Karadeniz Bölgesi sınırları içerisinde Ardeşen, Arhavi, Fındıklı, Hopa, Pazar ilçeleri ve köylerinde yaygın bir şekilde konuşulan Kafkas dilleri grubunun Güney Kafkas (Kartvel) dil ailesi içinde yer alan bir dildir. UNESCO’ya göre Lazca yok olma tehlikesi altındadır. Sözlü geleneklerle kuşaktan kuşağa aktarılan Lazcanın başlıca 3 ağzı olduğu bilinmektedir, bunlar: Pazar/Atina-Ardeşen, Fındıklı-Arhavi/Vitse-Arǩabi ve Hopa/Xopa ağızlarıdır. Lazca konuşulan bu bölgelerde çocuklar, Türkçe ve Lazcanın kullanıldığı ikidilli bir aile ortamında yetişmektedirler. Türkçe- Lazca konuşulan ortamlarda yetişen bu ikidilli bireylerde kod değiştiriminin gerçekleştiği görülmektedir. Çalışmada kod değiştirimi, Lazca kavramların karşılıklarının Türkçede bulunamaması, Lazca’da bazı kavramların unutulması ve daha birçok etken sonucunda gerçekleşmektedir. Bu çalışmada, Ardeşen’de yaşayan ve Türkçe-Lazca konuşan ikidilli bireylerle resmi olmayan samimi ortamlarda kayıtlar yapılmıştır. Bu kayıtlardan hareketle ikidilli bireylerin dil düzeyinde meydana getirdikleri yapılar ve bu yapılardan biri olan kod değiştirimi incelenmiştir.
Keywords : Ardeşen ağzı, Lazca, Türkçe, kod değiştirimi, ikidillilik, Ardeşen dialect, Laz, Turkish, Code Switching, Bilingualism