Eçi’den Ağa’ya Gösterenin Değişmesi ve Kısmi Nedenlilik

Authors : Rıdvan Öztürk

Pages : 43-49

View : 13 | Download : 11

Publication Date : 2015-08-06

Article Type : Other

Abstract :Bir dilin söz varlığının çekirdek kelimelerini oluşturan kelime gruplarından birisi de akrabalık adlarıdır. Çekirdek kelimelerin değişme yüzdesi çok düşük olduğu için diller arası ve lehçeler arası ilişkilerin belirlenmesinde ölçüt olarak kullanılmışlardır. Birinci dereceden akrabalık ilişkisini gösteren "eçi” kelimesinin yerini neredeyse tamamıyla "ağa” ve onunla bağlı şekillerin almış olması üzerinde durulması gerekli bir durum sergilemektedir. 12-13. yüzyıla kadar metinlerde örneklerine rahatlıkla rastladığımız "eçi” kelimesi, bu yüzyıllardan sonra yerini "ağa” kelimesine bırakmıştır.Biz bu çalışmada "eçi” kelimesinin özellikle Türkiye Türkçesi sahasında "ağa, ağabey” kelimesine yerini ne zaman bıraktığını ve bu bırakma sürecinde etkili olan unsurların neler olduğunu belirlemeye çalışacağız. Bu konuda mevcut dilbilgisi verilerinin yanı sıra, tarihî kaynaklardaki verileri de kullanarak bilgi netliğine erişeceğiz
Keywords : eçi~aga, dil etkileşimi, toplum dilbilim, kelime göçü, art zamanlılık, sözcük yayılması, gösteren