Çekirge Kelimesi Üzerine

Authors : Imdat Demir

Pages : 189-200

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2014-06-01

Article Type : Other

Abstract :İlk olarak Divanü Lügati’t-Türk’te görülen çekirge sözüne, tarihî ve çağdaş Türk lehçelerinde ç(/ş)ekir(t)ge, sarınçka ve sekirtke şekillerinde rastlanabilmektedir. Kelimenin kökü çekür-, çe-, çek- şekillerine dayandırılmaktadır. sarı(n)çka şeklinin genellikle Kıpçak sahasında yaygın olarak kullanıldığı görülür. Öte yandan sekirtkenin Eski Türkçedeki sekir- fiilinden geldiği, sekirtge ve çekirge şekillerinin ses bakımından aynı köke dayandırılmasının imkânsız olduğu belirtilmektedir. Bu çalışmada çekirge ve anlamdaşı olan şekillerin tarihî ve çağdaş Türk lehçelerindeki kullanımları hakkında bilgi verilecek, çekirgenin ‘sekmek, zıplamak’ anlamlarına da gelen sekir(t)- fiilinden gelebileceği üzerine görüşler ortaya konacaktır
Keywords : çekirge, sekir- fiili, kökenbilimi, Eski Türkçe