Arap Dili ve Belâgati Anabilim Dalındaki Lisansüstü Tezlerin Tema, Cinsiyet, Üniversite ve Öğrenim Türü Bakımından Analizi

Authors : Ramazan Kılıç

Pages : 237-258

Doi:10.33931/dergiabant.1402301

View : 53 | Download : 40

Publication Date : 2024-05-31

Article Type : Research

Abstract :Arap dili, İslamiyet’in doğuşundan bu yana gerek dînî gerekse kültürel bakımdan pek çok araştırmaya konu edilmiştir. Ülkemizde son yıllarda yürütülen lisansüstü tez sayılarında ciddi bir artış yaşandığı gözlenmektedir. İlâhiyat dışında bazı fakülte ve bölümlerde de araştırma konusu olan Arapçanın ilâhiyat bünyesindeki konumu ve durumunu ortaya koymak önem arz etmektedir. Bu sebeple Yüksek Öğretim Kurulu’nun resmi tez veri sistemi olan Ulusal Tez Merkezi ve Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi’nin web sayfalarından yararlanılmış, ilgili veriler doküman analizi tekniği kullanılarak yorumlanmıştır. Tez çalışmaları tema, cinsiyet, yıl, dil, üniversite ve lisansüstü düzey bakımından incelenmiştir. Arap diline dair Arapça Mütercimlik-Tercümanlık, Arap dili eğitimi, Arap dili ve edebiyatı gibi diğer dal/programlar bu araştırmanın kapsamı dışında tutulmuştur. Yalnızca ilâhiyat fakültelerinin incelenmesinin temel sebebi tüm yılları temalarına göre kapsayacak sayısal verilerin, makale sınırları içerisinde ele alınmasının mümkün olmayışından kaynaklıdır. Arap dili ve belâgati alanında yapılmış tez çalışmalarının bazı açılardan dikkat çektiği görülmüştür. Bunlardan en dikkat çekeni yazı dili Arapça olan tez çalışmalarıdır. Son yıllarda sayıları hızla arttığı gözlemlenen bu tezler içerik ve yapı bakımından kimi olumsuz durumları barındırmaktadır. Araştırmada tez danışmanlıkları meselesine de değinilmiştir. Nitekim Arap dili ve belâgati alanındaki bazı tezlerin Temel İslâm Bilimleri (tefsir gibi) kürsüsü dışında diğer bölümlerde (din felsefesi gibi) görev yapan öğretim üyelerinin de danışmanlık yaptığı tespit edilmiştir.
Keywords : Arap Dili ve Belagati, Lisansüstü Tezler, Tema, Üniversite, Veri Analizi