Salvia officinalis L. (Lamiaceae) uçucu yağının Tribolium confusum Jacquelin du Val (Coleoptera: Tenebrionidae) ve Rhyzopertha dominica Fabricius (Coleoptera: Bostrichidae)’ya karşı davranışsal ve insektisidal aktivitesi

Authors : Mustafa Alkan, Şeyda Şimşek, Melih Yilar, Sait Ertürk

Pages : 71-78

Doi:10.16955/bitkorb.399783

View : 16 | Download : 5

Publication Date : 2018-06-28

Article Type : Research

Abstract :Salvia türlerinin depolanmış ürün zararlısı böcekler üzerindeki insektisidal ve davranışsal etkileri uzun süreden beri bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı, Salvia officinalis L. (Lamiaceae) bitkisinden elde edilen uçucu yağın iki önemli depolanmış ürün zararlısı olan Tribolium confusum Jacquelin du Val (Col: Tenebrionidae) ve Rhyzopertha dominica (Fabricius) (Col: Bostrichidae)’ya karşı repellent ve kontakt toksisitesini laboratuvar koşullarında test etmektir. Bu amaçla repellent aktivite testlerinde dört konsantrasyon (0.047 µl/cm 2 , 0.118 µl/cm 2 , 0.236 µl/cm 2 ve 0.590 µl/cm 2 ) denemeye alınmış ve denemeler cam petrilerde yürütülmüştür. Kontakt aktivite testlerinde ise %10 (v/v) konsantrasyonda hazırlanan uçucu yağ çözeltileri mikroaplikatör yardımı ile 0.1 µl/böcek dozunda uygulanmış ve 24 saat sonunda ölü bireyler kaydedilmiştir. Rhyzopertha dominica ’ya karşı en yüksek repellent etki 1/2 saat sonunda 0.118 µl/cm 2 konsantrasyonda %53.33 olarak tespit edilmiş, benzer şekilde T. confusum ’da 0.118 µl/cm 2 konsantrasyonda 1/2 saat sonunda %36.67’lik bir etki belirlenmiştir. Kontakt toksisite çalışmalarında R. dominica için %91.02 ölüm oranı belirlenirken T. confusum için bu etki %33.67 olmuştur. Çalışma sonucunda S. officinalis uçucu yağının R. dominica 'nın ergin bireyleri üzerinde önemli bir kontak toksisiteye sahip olduğu belirlenmiş olup ileride yapılacak çalışmalar açısından ümitvar olduğu kanısına varılmıştır.
Keywords : repellent, kontakt aktivite, Lamiaceae, Tribolium confusum, uçucu yağ, Rhyzopertha dominica