Bezelye (Pisum sativum L.) Genotiplerinin Bazı Fizikokimyasal Özellikleri Arasındaki İlişkiler

Authors : Reyhan Karayel, Hatice Bozoğlu

Pages : 92-98

Doi:10.21566/tarbitderg.359333

View : 27 | Download : 11

Publication Date : 2017-11-30

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmanın amacı, bezelyenin bazı fizikokimyasal özellikleri ve aralarındaki ilişkileri belirleyerek, bunların çeşit geliştirmeye yönelik çalışmalarda kullanılabilmesine katkı sağlamaktır. Çalışmada 48 bezelye genotipi kullanılmıştır. Aynı yıl yetiştirilerek elde edilen tohumlarda 20 adet fizikokimyasal özellik tespit edilmiştir. Kuru tanesi yemeklik olarak kullanılan baklagillerde tüketici açısından en önemli özellikler olan pişme süresi ve protein oranları bağımlı özellik olarak seçilerek diğer özellikler ile ilişkileri korelasyon ve path analizi ile belirlenmiştir. Pişme süresi ile su alma ve şişme kapasitesi, pişme suyuna geçen kuru madde oranı, tane boyu, tanedeki protein oranı, triptofan miktarı, kül oranı ve P miktarı ile çok önemli (P<0.01); yüztane ağırlığı, tanedeki amiloz oranı ve Ca miktarı ile önemli (P<0.05) ve pozitif, pişme sonrası parçalanma derecesi ve tanedeki nişasta oranı arasında çok önemli (P<0.01) ve negatif ilişki olduğu tespit edilmiştir. Path analizi sonucunda pişme süresine en yüksek doğrudan etkinin pişme suyuna geçen kuru madde oranı (%48.26) ve su alma kapasitesi (%39.94) olduğu tespit edilmiştir. Bezelye önemli bir protein bitkisi olup protein oranı ile pişme süresi, tanedeki triptofan, fosfor, magnezyum içeriği çok önemli (P<0.01), çinko miktarı ile önemli (P<0.05) ve pozitif; tanedeki nişasta oranı, pişme sonrası tanede parçalanma derecesi ile çok önemli (P<0.01), amlioz oranı ile önemli (P<0.05) ve negatif ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Path analizi sonucunda protein oranına en yüksek doğrudan etkinin triptofan miktarı (%46.53) olduğu tespit edilmiştir. 
Keywords : Bezelye, fizikokimyasal, korelasyon, path, pişme süresi